Hai người phụ nữ nhìn ra khỏi ki-ốt ở một ngôi làng ở Ifotaka, phía nam Madagascar (UN News/ Daniel Dickinson).
Khí hậu El Niño, một hiện tượng xảy ra tự nhiên, có thể phá vỡ đáng kể các hệ thống thời tiết trên khắp thế giới, nhưng tình trạng khẩn cấp về khí hậu do con người gây ra đang làm trầm trọng thêm những tác động hủy diệt đối với con người và hành tinh.
Tại Madagascar, một quốc đảo thường xuyên phải hứng chịu các hiện tượng thời tiết cực đoan, Liên Hợp Quốc đang hợp tác với chính quyền để giúp người dân quốc gia châu Phi này đối phó. Trong những năm gần đây, Madagascar đã hứng chịu những cơn lốc xoáy chưa từng có và trải qua đợt hạn hán nghiêm trọng nhất trong 4 thập kỷ, gây ra nạn đói lan rộng và đẩy hàng nghìn người vào tình trạng cận kề nạn đói.
Reena Ghelani, Điều phối viên Khủng hoảng Khí hậu của Liên hợp quốc về ứng phó với El Niño, đang ở Madagascar, nơi cô đang thăm quan các dự án được thiết kế để giúp người dân kiên cường hơn và ít bị tổn thương hơn trước thời tiết khắc nghiệt. Cô ấy đã nói chuyện với Daniel Dickinson từ UN News.
Reena Ghelani: El Niño là hiện tượng thời tiết thường xuyên ảnh hưởng đến nhiệt độ không khí xung quanh biển. Do cuộc khủng hoảng khí hậu, chúng ta có thể thấy nó xảy ra thường xuyên hơn và dữ dội hơn. Các tác động khắc nghiệt hơn nhiều, tạo ra lũ lụt hoặc hạn hán nghiêm trọng, điều mà chúng ta đang thấy ở nhiều nơi ở miền nam châu Phi. Cộng đồng không có thời gian để phục hồi sau tác động trước đó nên họ dễ bị tổn thương hơn và mất nhiều thời gian hơn để phục hồi. Điều phối viên LHQ: Những tác động đến người dân sống ở đây là gì?
Reena Ghelani: Họ không thể trồng lương thực cần thiết cho cuộc sống. Có những tác động to lớn: Nếu bạn không có thức ăn thì bạn sẽ gửi con đi tìm những cách khác để kiếm thức ăn, vì vậy, chúng sẽ không thể đến trường. Hiệu ứng dây chuyền là các cộng đồng ở đây đang bị tàn phá. Họ đang nói với chúng ta rằng họ không biết tương lai sẽ ra sao.
Điều phối viên Khủng hoảng Khí hậu của Liên Hợp Quốc Reena Ghelani (trái) tương tác với một bà mẹ và một đứa trẻ ở phía nam Madagascar (UNOCHA/Priscilla Lecomte).
Điều phối viên Liên Hợp Quốc: Chúng ta đang nói chuyện trên một cánh đồng ở phía nam Madagascar, xem xét các ví dụ về cách đất nước này chuẩn bị cho sự kiện El Niño. Bạn có thể mô tả những gì bạn đã nhìn thấy?
Reena Ghelani: Với tư cách là một cộng đồng quốc tế và với tư cách là các chính phủ, chúng ta có thể đợi cho đến khi chúng ta phải cung cấp viện trợ hoặc chúng ta có thể làm những gì họ đang làm ở đây: tìm cách giảm tác động, nghiên cứu những hạt giống có thể tồn tại trong điều kiện hạn hán, làm thế nào để đưa nước đến cộng đồng và tìm những cách khác để cộng đồng có thể thích ứng với nó. Đó là một cách hiệu quả hơn nhiều để hỗ trợ họ thay vì hỗ trợ tiền bạc để cứu sống họ.
Điều phối viên LHQ: Hệ thống cảnh báo sớm đóng vai trò gì?
Reena Ghelani: Nhiều quốc gia Nam Phi hiện đã có hệ thống cung cấp cảnh báo cho cộng đồng “về các hiện tượng thời tiết cực đoan sắp xảy ra”. Vì vậy, chúng ta cần phải chuẩn bị ngay bây giờ. Chi phí thực hiện nghiên cứu đó rẻ hơn bảy lần so với việc chờ đợi thảm họa xảy ra. Sáng kiến Cảnh báo sớm cho tất cả mọi người của Tổng thư ký Liên hợp quốc đang được Chính phủ thực hiện ở Madagascar với sự hỗ trợ của Liên hợp quốc. Đây là khu vực đã hứng chịu khoảng 48 cơn lốc xoáy trong 15 năm qua và hiện nay dự kiến sẽ có hạn hán. Các hệ thống cảnh báo sẽ được sử dụng để giúp cộng đồng chuẩn bị trước.
Điều phối viên LHQ: Hợp tác tốt với các đối tác địa phương quan trọng như thế nào để ứng phó thành công?
Reena Ghelani: Chúng ta cần đảm bảo rằng các chính phủ có đủ năng lực ứng phó. Chúng ta cần hợp tác chặt chẽ với họ cũng như các cộng đồng nhân đạo và phát triển để phát huy tối đa năng lực của mình. Chúng ta cũng cần lắng nghe người dân địa phương; họ biết thời tiết, họ biết thời tiết đang thay đổi và họ biết điều gì có hiệu quả.
Điều phối viên Liên Hợp Quốc: Theo bạn, thành công trên thực tế trông như thế nào?
Reena Ghelani: Thấy người dân ở đây có thể tự kiếm sống, nuôi sống bản thân và cho con đi học.
Tin ngắn: Tạp chí KTTV