Ông Hải cho biết, bão số 5 đã suy yếu thành áp thấp nhiệt đới gây mưa cho vùng núi và trung du Bắc Bộ, nguy cơ bão chồng bão không còn nhưng siêu bão Mangkhut vẫn đang hướng nhanh vào phía Bắc vịnh Bắc Bộ của nước ta.
Ông Lê Thanh Hải (giữa), Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Khí tượng thủy văn (Bộ TN&MT) thông tin về diễn biến bão Mangkhut
Vùng ảnh hưởng từ Bắc Bộ tới Quảng Trị
Theo kịch bản dự báo của Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, bão sẽ hướng về phía bán đảo Lôi Châu, Trung Quốc, khoảng sáng thứ 7 , bão sẽ vượt qua kinh tuyến 120 đi vào biển Đông và giảm cấp, còn cấp 14 - 15, nhưng gió giật vẫn rất mạnh cấp 16 - 17. Càng tiến sát vào Lôi Châu, bão có khả năng giảm thêm. Khi vào khu vực biển nước ta, tâm bão khả năng còn ở cấp 11 - 12.
Trung tâm dự báo khí tượng quốc gia và các cơ quan khí tượng thủy văn trên thế giới đều có chung nhận định cơn bão di chuyển theo hướng Tây Tây bắc và khả năng đến 70% sẽ đổ bộ vào khu vực Bắc Bộ của nước ta. Dự kiến từ sáng chủ nhật (16/9), bão vào đến vịnh Bắc Bộ sẽ có gió mạnh cấp 10 sẽ bao phủ toàn bộ khu vực này. Đến trưa chiều thứ hai (17/9), bão cấp 11 -12 sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến các tỉnh Bắc Bộ và Thanh hóa, Nghệ An. Rìa Nam cơn bão có thể quét tới khu vực Quảng Bình, Quảng Trị.
Có 2 kịch bản về đường đi của bão. Một kịch bản là đi về phía bắc của vịnh Bắc Bộ với xác suất khoảng 60%. Kịch bản còn lại là đi vào giữa vịnh Bắc bộ xác suất 40%. Dù là kịch bản nào, phạm vi ảnh hưởng của bão cũng rất rộng và gây mưa lớn, gió rất mạnh, và đặt biệt là nước biển dâng cao.
Vùng ven biển cần đề phòng nước biển dâng cao khi bão tiến gần bờ
Các tính toán về sóng gió, thủy triều và nước dâng do bão cho thấy, thời điểm bão vào cũng là lúc thủy triều cao nhất, kết hợp với sóng biển có khả năng dâng cao 4 – 6 m. Đây là mối đe dọa lớn cho các truyến đê biển mà các địa phương từ Móng Cái đến Nghệ An cần hết sức lưu ý. Các vùng đảo, đặc biệt là các khu du lịch cần có cảnh báo sớm để lên phương án phòng chống, di dời càng sớm càng tốt.
Theo ông Nguyễn Xuân Hưởng, Trưởng phòng Dự báo khí hậu, Trung tâm dự báo KTTV quốc gia, từ ngày 17 sẽ có mưa to dồn dập ở Đông Bắc bộ và Bắc tỉnh Thanh Hóa. Sang ngày 18, mưa lan rộng và trọng tâm mưa dịch chuyển sang phía Tây Bắc bộ, Tắc Tây Bắc và Thượng lào. Đến hết ngày 19, tổng lượng mưa cả đợt có thể đạt khoảng 300-400 mm.
Riêng thủ đô Hà Nội có thể có gió mạnh xấp xỉ cấp 8. Người dân cùng các cấp chính quyền cần lưu ý gió giật mạnh, có thể cần tính đến biện pháp cấm cầu tại các cầu Nhật Tân, Vĩnh Tuy... để đảm bảo an toàn cho người và phương tiện đi lại.
Mưa lớn đe dọa an toàn hồ chứa
Theo ông Hải, bây giờ đang là cuối mùa mưa, nước trên các hồ chứa của Bắc Bộ, Thanh Hóa, Nghệ An lượng nước đã ở mức rất cao nên cần có sự điều tiết khi có thêm đợt mưa lớn này. Hiện, hồ Hòa Bình đã đạt mức nước cho phép và đang mở 1 cửa xả đáy. Đợt mưa lớn do bão Mang khut dự kiến có thể tương đương với trận mưa hồi tháng 10 năm ngoái khiến hồ Hòa Bình phải mở cả 8 cửa xả. Hồ thủy điện Sơn La khi đó đóng cửa xả để không tăng sức ép xuống hạ lưu. Tuy vậy, đợt mưa lần này gây mưa trên khu vực cả 2 hồ, và nếu phải xả lũ, đây là tình huống nguy hiểm phải có sự chỉ đạo, chỉ huy linh hoạt từ Ban chỉ đạo Trung ương về Phòng chống thiên tai.
Ngoài việc gây mưa lớn ở Bắc Bộ, Trung Bộ thì mưa ở Tây Nguyên, Nam bộ cũng tương đối lớn. Chuyên gia khí tượng khuyến cáo các địa phương cần lưu ý mực nước ở các hồ chưa nhỏ do vừa qua đã có nhiều đợt mưa lớn, đặc biệt là các hồ tích nước tưới cây cà phê, cây công nghiệp.
Mưa lớn đe dọa an toàn hồ chứa
Cơn bão này sau khi vào Biển Đông sẽ đi tương đối nhanh, khoảng 25km/giờ. Tính từ khi bão vào Biển Đông đến lúc vượt qua kinh tuyến 120 vào vịnh Bắc Bộ chỉ khoảng 36-42 giờ. Vì vậy chỉ còn khoảng 2 ngày để chính quyền các cấp chuẩn bị phòng chống. Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia sẽ liên tục cập nhật các bản tin về hướng đi và cường độ bão trên các kênh thông tin.
Nguy cơ ngập lụt, trượt lở, lũ quét
Bà Trịnh Thu Phương – Trưởng phòng Dự báo Thủy văn Bắc Bộ cho biết, theo kịch bản mưa lớn 300-400mm khi bão đổ bộ, khả năng cao xuất hiện lũ trên các sông ở Bắc Bộ như sông Thao, sông Đà, sông Bưởi, khu vực hồ Hòa Bình. Hạ lưu sông Bùi khả năng có lũ ở mức báo động 3, nếu gây ngập cho khu vực Chương Mỹ cũng chỉ kéo dài đến hết đợt mưa lần này.
Mưa có thể gây lũ quét, trượt lở ở các vùng núi bắc Bộ, vùng núi các tỉnh Thanh hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh. Đặc biệt, 2 tỉnh Sơn La, Hòa Bình đã có mưa lớn liên tiếp nhiều ngày trong tháng 7, tháng 8. Nếu tiếp tục mưa kết hợp xả lũ, nguy cơ cao sạt lở bờ sông, lòng sông và các khu vực trong tỉnh. Tại Lào Cai vừa qua đã xảy ra vụ việc vỡ đập chứa chất thải. Thời gian tới, nguy cơ vỡ các hồ chứa chất thải nhỏ ở khu công nghiệp, khu sản xuất trong khu dân cư cũng là mối đe dọa với người dân.
Bên cạnh đó, khu vực vùng núi Bắc Bộ có nhiều địa phương trong năm 2018 vừa rồi đã xảy ra sạt lở đất và lũ quét, chưa phục hồi xong. Các địa phương cần hết sức lưu ý triển khai ngay công tác phòng chống, đảm bảo an toàn cho người dân.
Nguồn: Báo TN&MT