Báo cáo Thứ trưởng Lê Công Thành Đề án hiện đại hóa ngành khí tượng thủy văn đến năm 2025

Tham dự cuộc họp có Tổng cục trưởng Tổng cục KTTV Trần Hồng Thái; Phó Tổng cục trưởng Tổng cục KTTV Hoàng Đức Cường; đại diện lãnh đạo một số đơn vị trực thuộc Bộ Tài nguyên và Môi trường và Tổng cục KTTV.

Báo cáo tại cuộc họp, Tổng cục trưởng Trần Hồng Thái cho biết, Tổng cục đã thành lập 8 Tổ công tác triển khai thực hiện Đề án theo từng lĩnh vực.

Mục tiêu của đề án hướng đến mục tiêu tổng quát đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Chiến lược phát triển ngành KTTV đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, theo đó, ngành KTTV đến năm 2030 đạt trình độ khoa học công nghệ ngang bằng các nước tiên tiến của khu vực; đủ năng lực cung cấp thông tin, dữ liệu KTTV đầy đủ, tin cậy, kịp thời đáp ứng các yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, phòng chống thiên tai, thích ứng với biến đổi khí hậu, bảo đảm quốc phòng, an ninh quốc gia.

Đề án được kết cấu gồm 4 phần chính: Sự cần thiết xây dựng Đề án; Quan điểm, mục tiêu, phạm vi, nội dung và giải pháp thực hiện Đề án; Kinh phí, tổ chức và đánh giá hiệu quả dự án; Các dự án thành phần. Về nội dung, giải pháp chính, Đề án được chia thành 7 vấn đề gồm: Công tác hoàn thiện hệ thống thể chế, chính sách, tăng cường quản lý Nhà nước về KTTV phù hợp với quá trình hiện đại hóa; công tác phát triển mạng lưới quan trắc KTTV; công tác dự báo, cảnh báo KTTV; công tác công nghệ thông tin và dữ liệu KTTV; nhóm các dự án đầu tư cơ sở hạ tầng và sửa chữa, bảo dưỡng duy trì hoạt động thường xuyên; nhóm công tác tăng cường khoa học công nghệ, hợp tác quốc tế và phát triển nguồn nhân lực; công tác KTTV tại các Bộ, ngành, địa phương.

Toàn cảnh cuộc họp (Ảnh: Thanh Tùng)

Đề án xác định tiếp tục đầu tư thiết bị, công nghệ quan trắc, thu thập và xử lý số liệu tự động đối với mạng lưới trạm khí tượng bề mặt, khí tượng trên cao, thủy văn, hải văn; bổ sung mạng lưới trạm đo mưa tự động, đặc biệt, tại những nơi thường xảy ra lũ quét, sạt lở đất, ngập lụt như miền núi phía Bắc, miền Trung và Tây Nguyên thông qua đầu tư từ ngân sách Nhà nước và thuê dịch vụ; ứng dụng phương tiện bay không người lái, số liệu vệ tinh quan trắc Trái đất, công nghệ siêu âm, công nghệ ra đa, công nghệ laser, camera kỹ thuật số trong lĩnh vực KTTV.

Về vấn đề dự báo, cảnh báo KTTV, Đề án đặt mục tiêu dự báo, cảnh báo lũ đủ độ tin cậy cho các hệ thống sông lớn ở Bắc Bộ trước 2-3 ngày, ở Trung Bộ trước 1-2 ngày, ở Nam Bộ trước 10 ngày; tăng chất lượng dự báo định lượng mưa lớn trước 2-3 ngày lên thêm 5-10% so với năm 2020; cảnh báo đủ độ tin cậy lũ quét, sạt lở đất trước 6-24 giờ; tăng thời hạn dự báo thời tiết đến 10 ngày, cảnh báo xu thế diễn biến một số hiện tượng KTTV nguy hiểm đến 1 tháng, cảnh báo hiện tượng ENSO và tác động đến Việt Nam, hạn hán, xâm nhập mặn từ 3 tháng đến 1 năm. Đồng thời, cung cấp 100% thông tin phân vùng thiên tai, rủi ro thiên tai, giám sát biến đổi khí hậu, tài nguyên khí hậu, tài nguyên nước phục vụ việc xây dựng, thực hiện các chiến lược, quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, dự án trọng điểm của quốc gia.

Đề án cũng đặt mục tiêu đảm bảo duy trì hoạt động ổn định, thông suốt của hạ tầng kỹ thuật công nghệ thông tin; an toàn thông tin đạt cấp độ 3-4; cung cấp dịch vụ công lĩnh vực KTTV đạt mức độ 4. Xây dựng được cơ sở dữ liệu KTTV quốc gia tập trung, liên thông với các cơ sở dữ liệu chung của quốc gia; 100% số liệu quan trắc tại các trạm thuộc hệ thống KTTV quốc gia được thu nhận sát theo thời gian thực và kiểm soát, lưu trữ theo quy định; 100% số liệu quan trắc tại các công trình phải quan trắc và cung cấp thông tin, dữ liệu KTTV theo quy định của pháp luật và tối thiểu 75% số liệu quan trắc tại trạm KTTV khác được thu nhận, tích hợp vào cơ sở dữ liệu KTTV quốc gia.

Phát biểu kết luận cuộc họp, Thứ trưởng Lê Công Thành đề nghị Tổng cục KTTV tiếp thu các ý kiến góp ý của các đại biểu, hoàn thiện Đề án trước khi gửi xin ý kiến của các đơn vị trong và ngoài Bộ theo quy định của pháp luật.

Tạp chí KTTV tổng hợp