Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc về dự Kỷ niệm 75 năm ngày Truyền thống ngành Khí tượng Thủy văn Việt Nam và trao tặng Huân chương Hồ Chí Minh lần thứ hai

Tới dự và động viên cán bộ, viên chức ngành Khí tượng Thủy văn còn có đồng chí Trần Hồng Hà, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) đại diện lãnh đạo các Ban, Bộ, Ngành Trung ương và địa phương; Các đồng chí Mai Ái Trực, Phạm Khôi Nguyên, Nguyễn Minh Quang, nguyên Bộ trưởng Bộ TN&MT; Các đồng chí Thứ trưởng và nguyên Thứ trưởng Bộ TN&MT; Lãnh đạo Tổng cục Khí tượng thuỷ văn (KTTV) và nguyên lãnh đạo qua các thời kỳ; Đại diện lãnh đạo các đơn vị trực thuộc Bộ TN&MT. Lễ kỷ niệm được trực tuyến với các đài KTTV khu vực, đài tỉnh, và đặc biệt có các trạm quan trắc tại các đảo tiền tiêu như Trường Sa, Bạch Long Vỹ.

Ngày 03 tháng 10 năm 1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ban hành Sắc lệnh số 41 đưa Sở Thiên văn và Đài Thiên văn Phủ Liễn về trực thuộc Bộ Giao thông Công chính với tên gọi Sở Khí tượng, với ý nghĩa là dấu mốc lịch sử ngày 17/12/2019 Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 1821/QĐ-TTg lấy ngày 03 tháng 10 hằng năm là “Ngày truyền thống ngành Khí tượng Thủy văn Việt Nam”.

Tổng cục trưởng Tổng cục KTTV Trần Hồng Thái báo cáo Thủ tướng về những bước phát triển của ngành KTTV trong 75 năm qua

Phát biểu nhân dịp Kỷ niệm, Tổng cục trưởng Tổng cục KTTV Trần Hồng Thái đã báo cáo Thủ tướng nhứng thành tựu nổi bật của ngành với lịch sử 75 năm qua. Ông khẳng định việc xây dựng và phát triển tổ chức, ngành Khí tượng Thủy văn luôn nhận được sự quan tâm, chỉ đạo sâu sát và động viên kịp thời của Đảng, Nhà nước; cùng những con người khí tượng thủy văn dù công tác trong bất cứ giai đoạn nào luôn nêu cao tinh thần yêu nước, vừa dũng cảm chiến đấu trên mặt trận bảo vệ tổ quốc, vừa vượt qua mọi khó khăn, gian khổ, từ núi cao, rừng sâu đến chốn trùng khơi thầm lặng đo từng con sóng, dõi từng con nước, đếm từng tia chớp để phục vụ kịp thời, hiệu quả công tác phòng, chống thiên tai, phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng an ninh của đất nước. Trải qua 75 năm phấn đấu, phát triển ngành Khí tượng thủy văn Việt Nam đã đạt được nhiều thành tích với những dấu mốc quan trọng:

Về mạng lưới trạm: Ngành Khí tượng Thủy văn đã có một mạng lưới quan trắc khí tượng thủy quốc gia với 1719 trạm/công trình/phương tiện đo khí tượng thủy văn, trong đó nhiều loại trạm đã được tự động hóa với tỷ lệ cao, như: Trạm Bức xạ, Trạm Đo mưa độc lập, Trạm Khí tượng cao không (đạt 100%); Trạm Hải văn (đạt 77,8%); Trạm đo mực nước tự động (đạt 53%).

Về công tác dự báo: dự báo bão ở Việt Nam đã nâng thời hạn dự báo lên 5 ngày và vẫn đảm bảo độ tin cậy tương đương các dự báo bão 3 ngày như trước đây; triển khai dự báo thời tiết điểm chi tiết cho khoảng 700 điểm trên toàn quốc; dự báo không khí lạnh, nắng nóng, hạn hán đã đạt theo yêu cầu của xã hội; dự báo, cảnh báo lũ trên các sông khu vực miền Trung, Tây Nguyên trước từ 24 đến 48 giờ, khu vực Bắc Bộ trước từ 3 đến 5 ngày đạt độ tin cậy cao. Bên cạnh đó, các bản tin dự báo khí tượng thủy văn được phát triển đa dạng hơn, chi tiết hơn, đồng thời tăng cường các bản tin dự báo chuyên đề, dự báo khí tượng thủy văn biển, đặc biệt là thời tiết biển khu vực quần đảo Hoàng Sa và quần đảo Trường Sa, góp phần bảo vệ chủ quyền biển  đảo của đất nước và phục vụ hiệu quả việc phát triển kinh tế biển.

Hợp tác quốc tế: ngành Khí tượng Thủy văn không ngừng được mở rộng. Hiện Việt Nam có quan hệ với nhiều tổ chức và các nước trên thế giới và khu vực trong lĩnh vực khí tượng thủy văn và môi trường, như: UNDP, UNEP, UNESCO, ESCAP, APCC, Uỷ ban Bão, Tiểu ban Khí tượng và Vật lý địa cầu ASEAN, Trung tâm phòng tránh thiên tai Châu Á, Ủy hội sông Mê Công...

Nhân sự kiện ý nghĩa của Ngành, Thủ tướng cùng toàn thể đại biểu đã chứng kiến sự chia sẻ, chúc mừng của các tổ chức quốc tế qua video do diễn biến dịch bệnh covid không thể tới dự trực tiếp... Các tổ chức quốc tế với sự hiện diện của Tổng thư ký tổ chức Khí tượng Thế giới Petteri Taalas, chủ tịch RAII cùng nhiều quốc gia trên thế giới.

Tại buổi lễ, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định, những đóng góp quan trọng của ngành KTTV vào thắng lợi chung trong sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước trước đây và xây dựng bảo vệ tổ quốc ngày nay.

Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc chúc mừng các thế hệ cán bộ, nhân viên của ngành khí tượng thuỷ văn qua các thời kỳ; ghi nhận, biểu dương những nỗ lực, thành tích của các thế hệ lãnh đạo, cán bộ, kỹ thuật viên, nhân viên của ngành góp phần trong công cuộc xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã trò chuyện trực tuyến với cán bộ, nhân viên Đài Khí tượng hải văn Trường Sa. Thủ tướng gửi lời thăm hỏi ân cần, giao nhiệm vụ tới tất cả các cán bộ, nhân viên ngành khí tượng thủy văn cả nước, nhất là những người đang làm việc ở vùng sâu, vùng xa, vùng hải đảo xa xôi.

Thủ tướng đánh giá cao chất lượng dự báo, cảnh báo thời tiết thiên tai ngày càng được nâng lên, dần tiệm cận với trình độ của các nước phát triển, đã và đang ứng dụng nhiều công nghệ tiên tiến của thế giới. Thủ tướng cũng nhắc lại, nhờ dự báo chính xác mà năm 2019, một năm được coi là hạn mặn nặng nề hơn cả năm 2016, Chính phủ đã kịp thời chỉ đạo các biện pháp sát thực tiễn, đẩy sớm thời vụ và chuyển đổi hàng 100 ha diện tích lúa những vùng ngập mặn nặng sang cây trồng khác giúp giảm thiệt hại do hạn mặn một cách đáng kể so với mức thiệt hại của năm 2016.

Theo Thủ tướng, thông tin dự báo thời tiết trên các phương tiện truyền thông giờ đây như là một món ăn tinh thần, nhu cầu thiết yếu của người dân trong cuộc sống. Trong điều kiện biến đối khí hậu hiện nay, các hiện tượng thời tiết thủy văn cực đoan ngày càng diễn biến phức tạp hơn, khắc nghiệt hơn. Do đó, nhiệm vụ của ngành Khí tượng thủy văn càng quan trọng hơn, nặng nề hơn, để đảm bảo yêu cầu phát triển bền vững của đất liền và phục vụ tốt hơn đời sống nhân dân.

Phát huy truyền thống 75 năm qua, để hoàn thành tốt nhiệm vụ trong giai đoạn mới, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đề nghị, ngành KTTV cần tập trung thực hiện tốt một số nhiệm vụ sau:

Một là tập trung nhiều biện pháp để phát triển ngành đồng bộ, theo hướng hiện đại hoá. Để thực hiện mục tiêu này, ngành cần tập trung đầu tư nguồn lực vào khoa học công nghệ, nhân lực; không ngừng mở rộng hợp tác quốc tế, chọn lọc ứng dụng các thành tựu khoa học công nghệ thế giới để đẩy nhanh hiện đại hoá ngành Khí tượng thủy văn.

Hai là cán bộ ngành khí tượng thủy văn không ngừng học tập nâng cao trình độ, năng lực dự báo chính xác. Ngành cần đi trước một bước để cung cấp kịp thời, chính xác thông tin, luận cứ khoa học về khí tượng, đáp ứng yêu cầu của đất nước trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng khốc liệt.

Ba là tiếp tục củng cố và hoàn thiện hệ thống mạng lưới trạm quan trắc KTTV quốc gia. Tập trung đầu tư phát triển hệ thống trạm quan trắc tự động nhằm bảo đảm thu thập đầy đủ và chính xác các số liệu, đáp ứng yêu cầu cảnh báo, dự báo KTTV, phục vụ phòng, chống thiên tai, phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an ninh quốc phòng của đất nước. Đặc biệt, cần lưu ý nghiên cứu, thiết lập các trạm quan trắc về những hiện tượng thiên tai bất thường, thiệt hại lớn như lũ quét, động đất… để kịp thời thông báo cho người dân chủ động phòng tránh.

Bốn là đổi mới phương thức quản lý và phục vụ của ngành KTTV theo hướng Nhà nước chịu trách nhiệm cung cấp thông tin, dữ liệu KTTV đáp ứng các yêu cầu phục vụ công cộng, phòng tránh thiên tai, bảo vệ cuộc sống, tài sản cho toàn nhân dân và xã hội; nâng cao hiệu quả phối hợp giám sát thời tiết, chia sẻ dữ liệu giữa các ngành liên quan. Đồng thời, khuyến khích xã hội hoá, thương mại hoá hoạt động KTTV và tăng cường sử dụng thông tin KTTV trong sản xuất, kinh doanh, dịch vụ nhằm mang lại hiệu quả thiết thực.

Năm là nghiên cứu, từng bước hình thành và phát triển ngành công nghiệp KTTV. Tạo cơ chế khuyến khích và liên kết với các doanh nghiệp trong nước để sản xuất các thiết bị quan trắc và công nghệ truyền tin số liệu KTTV.

Nhân dịp kỷ niệm 75 năm Ngày truyền thống ngành Khí tượng Thủy văn Việt Nam, ngày 2/10/2020 Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Nguyễn Phú Trọng đã ký quyết định số 1726/ QĐ-CTN về việc tặng thưởng Huân chương Hồ Chí Minh cho Tổng cục Khí tượng Thủy văn, Bộ Tài nguyên và Môi trường vì đã có công lao to lớn, có nhiều thành tích xuất sắc đóng góp vào sự nghiệp cách mạng của Đảng và của dân tộc.

Thay mặt Lãnh đạo Đảng và Nhà nước, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc trao Huân chương Hồ Chí Minh lần thứ hai cho Tổng cục KTTV.

Tổng thư ký Tổ chức Khí tượng Thế giới WMO Petteri Taalas gửi lời chúc mừng

Các cán bộ trạm khí tượng hải văn Trường Sa chia sẻ cảm nhận ngày kỷ niệm Ngành KTTV Việt Nam

Các đại biểu chụp ảnh lưu niệm

Trước khi tham dự Lễ kỷ niệm, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc và các đại biểu đã thăm quan triển lãm trưng bày “Thành tựu khoa học ứng dụng KTTV trong dự báo, cảnh báo phục vụ phát triển kinh tế - xã hội”, thăm quan Phòng truyền thống ngành KTTV Việt Nam và Trung tâm điều hành tác nghiệp KTTV.

Thủ tướng thăm quan Phòng truyền thống ngành KTTV Việt Nam

Thủ tướng thăm quan Triển lãm “Thành tựu khoa học ứng dụng KTTV trong dự báo, cảnh báo phục vụ phát triển kinh tế - xã hội”

Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc thăm Trung tâm điều hành tác nghiệp

Bài và ảnh: Bùi Dịu