Tổng cục Khí tượng Thủy văn triển khai nhiệm vụ công tác năm 2024

Tham dự hội nghị có Lãnh đạo các vụ tham mưu, các đơn vị trực thuộc Bộ, Lãnh đạo Tổng cục Khí tượng Thủy văn (KTTV). Hội nghị được tổ chức trực tiếp tại trụ sở Tổng cục KTTV tại Hà Nội và kết nối trực tuyến từ Hà Nội tới toàn bộ các điểm cầu truyền hình tại các đơn vị sự nghiệp ở Trung ương, 7 Đài Khí tượng Thủy văn khu vực, các Đài Khí tượng Thủy văn tỉnh, thành phố.

Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Công Thành phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị

Tại Hội nghị, bà Đặng Thanh Mai, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục KTTV đã trình bày báo cáo Tổng kết công tác năm 2023 và đề ra những định hướng công tác năm 2024. Bà cho biết: Trước tình hình thiên tai diễn biến ngày càng phức tạp, cực đoan, các đơn vị dự báo trực thuộc Tổng cục đã thực hiện theo dõi chặt chẽ tình hình thời tiết, thuỷ văn, hải văn trên phạm vi cả nước, theo dõi, cảnh báo, dự báo sớm các đợt thiên tai.

Trong 2023 toàn ngành đã dự báo phục vụ cho 05 cơn bão và 02 ATNĐ; 21 đợt không khí lạnh (KKL); 20 đợt nắng nóng diện rộng; 21 đợt mưa lớn trên diện rộng; 13 đợt lũ; 28 đợt lũ quét, sạt lở đất với trên 100 vị trí xảy ra trên phạm vi 35 tỉnh/thành phố; cung cấp tổng cộng 72.000 bản tin, trong đó có hơn 25.266 bản tin dự báo, cảnh báo thiên tai. 47598 bản tin KTTV bình thường. Cung cấp đầy đủ, kịp thời các thông tin dự báo, cảnh báo cho Ban chỉ đạo quốc gia về phòng, chống thiên tai, Ủy ban Quốc gia Ứng phó sự cố, thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn và Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn các Bộ, ngành, địa phương, các cơ quan thông tấn, báo chí để truyền tải sớm nhất cho nhân dân các địa phương, góp phần giảm thiểu đến mức thấp nhất thiệt hại về người và tài sản.

Lãnh đạo Tổng cục Khí tượng Thủy văn điều hành Hội nghị

Công tác dự báo, cảnh báo mưa lớn tiếp tục được nâng cấp dựa trên ứng dung AI, các sản phẩm đồng hóa độ phân giải cao với thời hạn dự báo đến 24h. Công nghệ dự báo thủy văn theo hướng đồng bộ, liên thông được tăng cường cho 02 lưu vực sông (Hồng, Hương). Tập trung xây dựng công nghệ cảnh báo lũ quét, sạt lở đất. Trong đó, đã tích hợp dữ liệu dự báo mưa hạn cực ngắn từ ra đa kết hợp với dữ liệu từ mô hình số với độ phân giải cao (1-3km); tích hợp hỗ ra tin; ngưỡng mưa; xây dựng hệ thống thông tin cảnh báo lũ quét sạt lở đất thời gian thực; tích hợp các khu vực trọng điểm để cảnh báo chi tiết. Cung cấp thông tin cảnh báo nguy cơ lũ quét, sạt lở đất cập nhập liên tục trên cổng thông tin điện tử của Tổng cục Khí tượng Thủy văn tại địa chỉ: http://luquetsatlo.nchmf.gov.vn/ .

Ông Hoàng Đức Cường, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục KTTV báo cáo tại Hội nghị

Tổng cục KTTV đã xây dựng và trình Bộ ban hành Kế hoạch Ứng phó với nguy cơ nắng nóng, hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn năm 2023-2024 của Ban Chỉ huy phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn Bộ TNMT;  Tổng cục có sự phối hợp chặt chẽ với các đơn vị trong và ngoài Bộ Tài nguyên và Môi trường như: Viện Khoa học KTTV và Biến đổi khí hậu, Cục Quản lý tài nguyên nước, Ủy ban sông Mê Công Việt Nam, Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản, Viện Khoa học Tài nguyên nước, Cục Viễn thám quốc gia và các đơn vị ngoài Bộ Tài nguyên và Môi trường như: Viện Địa chất, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam; Trường Đại học Thủy lợi, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội,... trong quá trình phân tích, đánh giá dự báo, cảnh báo các loại hình thiên tai nguy hiểm như: Xâm nhập mặn, bão, lũ, lũ quét, sạt lở đất.

Xây dựng Đề án “Tăng cường dự báo, đánh giá tác động và các giải pháp phòng, chống thiên tai, nâng cao khả năng ứng phó và thích ứng với biến đổi khí hậu trên địa bàn vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ”; kiện toàn Ban chỉ đạo PCTT của Bộ TN&MT; thực hiện các nhiệm vụ về phân vùng rủi ro thiên tai, cảnh báo sớm trượt, sạt lở đất đá, lũ bùn đá, lũ ống, lũ quét theo Chương trình 705. Đây cũng là những công việc được ngành KTTV thực hiện trong năm nay.

Bà Đặng Thanh Mai, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục KTTV báo cáo tại Hội nghị

Công tác mạng lưới trạm KTTV

Hoàn thành công tác kiểm tra định kỳ cũng như đột xuất công tác PCTT và kỹ thuật mạng lưới trạm KTTV quốc gia năm 2023 (Tổ chức 07 Đoàn, kiểm tra 09 Đài KTTV khu vực và Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia). Quản lý, giám sát, thẩm định trình cấp có thẩm quyền phê duyệt hoặc phê duyệt theo thẩm quyền việc phân loại trạm, nâng cấp, di dời, đưa vào hoạt động các trạm KTTV thuộc hệ thống trạm KTTV quốc gia.  Triển khai thực hiện Thông tư số 18/2022/TT-BTNMT ngày 21/11/2022 về việc ban hành Thông tư quy định nội dung quan trắc KTTV đối với trạm thuộc mạng lưới trạm KTTV quốc gia; tổng kết, đánh giá kết quả thực hiện Nghị định số 114/2018/NĐ-CP ngày 04/9/2018 của Chính phủ về quản lý an toàn đập, hồ chứa nước - Tham gia ý kiến đối với Hồ sơ Dự thảo Quy hoạch của các tỉnh, thành phố, địa phương.

Quản lý các hoạt động khai thác, sử dụng thông tin, dữ liệu KTTV; triển khai xây dựng cơ sở dữ liệu KTTV thuộc phạm vi quản lý của tỉnh; phối hợp với các cơ quan, đơn vị, quản lý nhà nước hoạt động KTTV trên địa bàn tỉnh; xây dựng quy chế và thực hiện quy chế phối hợp, phục vụ cho công tác dự báo, cảnh báo và phòng, chống thiên tai quốc gia.

Tăng cường công tác kiểm tra, quản lý các công trình và chủ công trình phải tổ chức quan trắc KTTV đã được quy định, đồng thời rà soát, lập danh mục công trình và chủ công trình phải tổ chức quan trắc KTTV.

Công tác thông tin, dữ liệu KTTV

Ban hành Quy chế chia sẻ và bảo mật thông tin, dữ liệu khí tượng thủy văn đối với các đơn vị, cá nhân; Quy chế bảo đảm an toàn, an ninh thông tin mạng Tổng cục KTTV; Quy định tạm thời về việc kích hoạt các phần mềm dự phòng cho Hệ thống phần mềm quản lý dữ liệu tập trung. Trung tâm Thông tin và Dữ liệu KTTV và các đơn vị trực thuộc Tổng cục: Đảm bảo sự hoạt động ổn định của hệ thống máy chủ, các hệ thống thông tin chuyên ngành KTTV thông suốt trong mọi tình huống; thu thập, xử lý, lưu trữ số liệu KTTV đầy đủ, chính xác; phát báo quốc tế số liệu KTTV thời gian thực đảm bảo đúng quy định của Tổ chức Khí tượng thế giới; đảm bảo cổng trao đổi thông tin dữ liệu KTTV phục vụ dự báo KTTV giữa các đơn vị trong và ngoài Tổng cục KTTV.

Theo dõi, giám sát việc tích hợp dữ liệu 1.000 điểm đo mưa nhân dân mới vào cơ sở dữ liệu và CDH; phát triển công cụ cung cấp dữ liệu mưa 10 phút theo chế độ thời gian thực phục vụ cảnh báo lũ quét, sạt lở đất. Duy trì, vận hành hệ thống CDH, cung cấp đầy đủ thông tin dữ liệu cho hệ thống dự báo, cảnh báo KTTV của Tổng cục. Tham gia xây dựng thiết kế chi tiết các hạng mục do Tổng cục KTTV chủ trì thuộc dự án hoàn thiện CSDL liên thông Bộ TNMT.

Hội nghị đã nghe các ý kiến thảo luận, những ý kiến góp ý của các vị khách mời, của cán bộ, công chức, viên chức và người lao động tại các điểm cầu.

Các đại biểu tham luận tại Hội nghị

Phát biểu chỉ đạo Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Công Thành biểu dương Tổng cục KTTV trong năm 2023 đã nỗ lực khắc phục mọi khó khăn, nâng cao nghiệp vụ chuyên môn để đảm bảo thực hiện công tác, đáp ứng các yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, PCTT, thích ứng với biến đổi khí hậu, bảo đảm quốc phòng, an ninh quốc gia. Kết quả công tác KTTV đã được Chính phủ, Bộ TN&MT, các cấp, các ngành và các địa phương ghi nhận.

Thứ trưởng nhấn mạnh Ngành tiếp tục hoàn thiện hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật phục vụ công tác quản lý nhà nước lĩnh vực khí tượng thủy văn. Khẩn trương thúc đẩy triển khai các giải pháp nhằm chuyển đổi số toàn diện lĩnh vực khí tượng thủy văn. Tiếp tục đẩy mạnh nghiên cứu, ứng dụng các công nghệ mới, công nghệ  trí tuệ nhân tạo, thác dữ liệu lớn (Big Data)... trong lĩnh vực khí tượng thủy văn giám sát biến đổi khí hậu gắn kết trí tuệ nhân tạo với các sản phẩm dự báo, cảnh báo thiên tai hiện tạo ra những sản phẩm phục vụ việc tiếp cận và khai thác thông tin KTTV, truyền tin kịp thời hiệu quả đến các cấp quản lý điều hành, người dân và doanh nghiệp...

Tăng cường hiện đại hóa và tự động hóa hệ thống thông tin truyền dẫn số liệu khí tượng thủy văn, nâng cao tốc độ và mở rộng băng thông nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển công nghệ dự báo và trao đổi số liệu trong và ngoài ngành tạo thêm nguồn lực tái đầu tư bảo dưỡng trang thiết bị, công nghệ và đầu tư cho con người. Đổi mới phương thức phục vụ của ngành Khí tượng thủy văn theo hướng Nhà nước chịu trách nhiệm cung cấp thông tin, dữ liệu khí tượng thủy văn đáp ứng các yêu cầu phục vụ công cộng, phòng chống thiên tai, bảo vệ cuộc sống, tài sản cho toàn xã hội; đồng thời, khuyến khích xã hội hoá, và các hoạt động dịch vụ khí tượng thủy văn nhằm mang hiệu quả kinh tế xã hội thiết thực.

Toàn cảnh Hội nghị

Tin bài: Tạp chí KTTV