Khái niệm và nguyên nhân hình thành mưa đá

Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn quốc gia Trả lời:

Mưa đá là mưa với những hạt “nước đá” có kích thước khác nhau, rơi xuống từ các khối mây dông đồ sộ, chỉ xảy ra trong các cơn dông mạnh và thường kèm theo mưa rào với cường độ lớn trong khoảng từ vài phút đến vài chục phút. Nhưng không phải trong cơn dông nào cũng có mưa đá xảy ra, tần suất số cơn dông có mưa đá chỉ chiếm trên dưới 10%. Mưa đá có hai dạng sau:

            - Mưa đá nhỏ: dưới dạng những hạt băng trong suốt rơi xuống từ đám mây, các hạt hầu như có hình cầu, và đôi khi hình nón, đường kính có thể bằng hoặc lớn hơn 5mm.

            - Mưa đá: dưới dạng những hạt nước đá, có thể trong suốt, có thể đục một phần hay tất cả. Cục đá thường hình cầu, hình nón, hoặc không đều. Đường kính từ 5mm đến 50mm. Mưa đá rơi xuống từ đám mây, hoặc rơi rời rạc, hoặc kết thành màn không đều.

Mưa đá hình thành bên trong những đám mây đối lưu (mây đối lưu là đám mây có hình dạng của cái đe và thường gây ra dông) khi có dòng thăng mạnh mẽ để đưa các hạt nước mưa và các tinh thể băng ngược lên, vào trong đám mây nơi có nhiệt độ đóng băng thấp và các hạt mưa sẽ đóng băng thành tuyết, hoặc các hạt băng nếu như sẵn có các hạt nhân ngưng kết. Sau đó các hạt băng được chuyển động lên xuống trong đám mây, nơi có hàng triệu các hạt nước siêu lạnh, va chạm với bề mặt băng và ngay lập tức bị đóng băng trên bề mặt đó, tạo thành các hạt băng lớn hơn. Lúc này, khi các hạt băng hay các hạt mưa đá đã lên tới đỉnh đám mây, nó bắt đầu rơi xuống trên rìa phía ngoài của đám mây nơi có dòng thăng yếu hơn. Các hạt đá tiếp tục rơi xuống khu vực có dòng thăng mạnh hơn và quá trình này lại lặp lại tạo thành những hạt đá có kích thước lớn hơn, cho đến khi dòng thăng không thể đẩy nó đi lên được nữa, nó rơi xuống khỏi đám mây và rơi xuống mặt đất thành mưa đá

Tác hại mưa đá và biện pháp phòng chống

- Mưa đá có tác hại lớn đối với nông nghiệp đặc biệt hoa màu

- Mưa đá với hạt đá lớn vài cm có thể làm phá hỏng một số công trình như nhà kính, mái tôn, mái ngói…đôi khi cũng nguy hiểm đối với con người

- Do thời gian xảy mưa đá trong thời gian nhanh nên phải chủ động đề phòng, tránh trú vào nơi có công trình kiên cố. Che chắn vật dụng dễ vỡ, các cây hoa màu...những khu vực có mưa đá hay xảy ra cần có biện pháp xây dựng công trình nhà cửa, quy hoạch nông nghiệp thích hợp.

- Khi bạn đang ở một nơi nào đó, không có thông tin hoặc không nghe được thông tin dự báo có mưa dông (có thể có cả mưa đá), bạn có thể tự phòng tránh như sau: Nếu thấy trời nổi dông, gió, mây đen bao phủ bầu trời gần như kín tầm mắt, có dạng như bầu vú, rồi dông, gió nổi lên mạnh, tạo ra tiếng "ù ù, ầm ầm" liên tục thì bạn hãy cảnh giác với mưa đá.

 - Một điều tối quan trọng là phải thưởng xuyên theo dõi và cập nhật các bản tin dự báo, cảnh báo dông của Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia trên Website hoặ trên các phương tiện thông tin đại chúng ssex có kế hoạch phòng chống hợp lý cho chính bản thân và cộng đồng.