© ADB Trang trại năng lượng mặt trời Lopburi là một phần không thể thiếu trong nỗ lực của Thái Lan nhằm tạo ra năng lượng từ các nguồn tái tạo.
Một báo cáo mới của Liên Hợp Quốc đưa ra một thông điệp mạnh mẽ tới các nhà lãnh đạo thế giới đang tới New York tham dự tuần cấp cao hàng năm của Đại hội đồng: cùng nhau giải quyết các cuộc khủng hoảng về khí hậu và phát triển bền vững sẽ giúp đẩy nhanh tiến độ chung trong Chương trình nghị sự 2030.
Trong báo cáo đầu tiên được công bố hôm thứ Tư, một nhóm chuyên gia độc lập sử dụng dữ liệu và bằng chứng sẵn có để phác thảo các bước mà chính phủ nên thực hiện nhằm tối đa hóa tác động của các chính sách và hành động đã thống nhất nhằm giải quyết cuộc khủng hoảng khí hậu ngày càng tồi tệ và những thành tựu chậm trễ của mục tiêu Mục tiêu phát triển bền vững (SDGs). Hội đồng chuyên gia được thành lập vào đầu năm nay bởi Ban Kinh tế và Xã hội của Liên hợp quốc (UN DESA) và Ban thư ký về Biến đổi khí hậu của Liên hợp quốc (UNFCCC) để đưa ra báo cáo toàn diện này.
Đưa SDG đi đúng hướng
Li Junhua, Phó Tổng thư ký phụ trách các vấn đề kinh tế và xã hội, cho biết: “Chúng ta phải đưa các SDG đi đúng hướng và duy trì mục tiêu 1,5 độ”. Ông nhấn mạnh sự cần thiết phải có một cách tiếp cận tổng hợp để tăng cường sự phối hợp giữa hai chương trình nghị sự toàn cầu này.
Báo cáo tiến độ SDG được công bố hồi đầu năm nhấn mạnh rằng chỉ có 12% mục tiêu là đi đúng hướng, trong khi hơn 30% SDG đã bị đình trệ hoặc thụt lùi. Trong khi đó, Báo cáo đánh giá lần thứ sáu của IPCC chỉ ra rõ ràng rằng để giữ nhiệt độ toàn cầu trong giới hạn 1,5°C, lượng khí thải cần phải giảm ít nhất 43% vào năm 2030 so với mức của năm 2019.
Thư ký Điều hành UNFCCC, Simon Stiell, lặp lại quan điểm của ông Li, nêu rõ: “Đạt được các Mục tiêu Phát triển Bền vững và ổn định khí hậu của chúng ta để xây dựng các xã hội kiên cường là hai mặt của cùng một nỗ lực”.
UN TV: Người điều hành Bà Shakuntala Santhiran, Phó Tổng thư ký LHQ ông Li Junhua (phải) và Thư ký điều hành UNFCCC ông Simon Stiell (trên màn hình) trong buổi ra mắt Báo cáo toàn cầu đầu tiên về Khí hậu và Sức mạnh tổng hợp của SDG.
Đi nước đôi
Báo cáo cho biết có sự phối hợp rõ ràng khi giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu và đạt được các mục tiêu SDG cùng một lúc. Nếu được thực hiện song song, các tiến trình của Chương trình nghị sự 2030 và Thỏa thuận Paris có thể có ảnh hưởng tích cực lẫn nhau, thúc đẩy sự tiến bộ của cả hai mục tiêu.
Ví dụ, để mang lại khả năng tiếp cận nguồn điện phổ cập cho khu vực châu Phi cận Sahara vào năm 2030 (SDG 7) sẽ cần khoản đầu tư hàng năm là 27 tỷ USD theo các chính sách khí hậu hiện tại, so với mức bổ sung 6 tỷ USD nếu không có các chính sách như vậy. Các biện pháp kiểm soát ô nhiễm không khí và giảm thiểu khí nhà kính nghiêm ngặt có thể làm giảm mức độ vật chất dạng hạt không tốt cho sức khỏe của 40% dân số toàn cầu, đặc biệt mang lại lợi ích cho Ấn Độ, Trung Quốc và Trung Đông.
Rào cản kéo dài
Đồng thời, báo cáo xác định các rào cản chính để đạt được các hành động tổng hợp hơn, chẳng hạn như lỗ hổng kiến thức, rào cản chính trị và thể chế cũng như sự gián đoạn kinh tế. Báo cáo cho biết cần phải có sự phối hợp chặt chẽ hơn về thể chế và chính sách ở cấp quốc gia. Sự phối hợp này phụ thuộc rất nhiều vào các ưu tiên và bối cảnh quốc gia, trong đó các quốc gia có thu nhập thấp và thu nhập trung bình thấp có mối liên hệ qua lại rõ ràng hơn giữa SDG và hành động khí hậu.
Các tác giả của báo cáo gợi ý rằng các cam kết quốc gia và cơ chế báo cáo, chẳng hạn như Đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC) theo Thỏa thuận Paris và Đánh giá quốc gia tự nguyện (VNR) theo Chương trình nghị sự 2030, nên kết hợp các mục tiêu tổng hợp và đồng lợi ích. Hiện tại, chỉ có 23 trong số 173 NDC đề cập rõ ràng đến SDG, mặc dù chúng có tác động đáng kể đến thành tựu SDG của khu vực và toàn cầu.
Những lỗ hổng tài chính trong cả hành động về khí hậu và phát triển - những ổ gà trên con đường tiến bộ mà phần lớn có thể là do cấu trúc tài chính toàn cầu lỗi thời và bất bình đẳng - cũng cần được xem xét. Lộ trình đề xuất các biện pháp khuyến khích các tổ chức tài chính quốc tế giới thiệu các công cụ nhằm tăng cường sự phối hợp về khí hậu và phát triển.
Biên dịch: Tạp chí Khí tượng Thuỷ văn