Nhờ có hệ thống quan trắc này mà Hoa Kỳ có một nguồn số liệu thời gian thực dày đặc khắp cả nước với chi phí tối thiểu từ nhà nước. Kinh nghiệm này của Hoa kỳ nên được nghiên cứu chi tiết và áp dụng có chọn lọc, sáng tạo nhằm nâng cao chất lượng và dày đặc hóa số liệu bề mặt ở Việt Nam.
Chương trình Coop được thành lập rất sớm ở Hoa Kỳ từ những năm 1890 với nhiệm vụ chính là cung cấp dữ liệu khí tượng bề mặt gồm nhiệt độ tối cao, nhiệt độ tối thấp và lượng mưa ngày phục vụ nghiên cứu khí hậu và biến đổi khí hậu, cũng như số liệu thời gian thực phục vụ dự báo thời tiết nghiệp vụ tại Cơ quan Thời tiết Quốc gia (NWS) Hoa kỳ. NWS chịu trách nhiệm thực hiện: Chọn vị trí trạm; Tuyển dụng, bổ nhiệm và đào tạo quan sát viên; Lắp đặt và bảo trì thiết bị; Chi trả lương quan sát viên; Thu thập dữ liệu và phân phối dữ liệu đó cho người dùng; Duy trì kiểm soát chất lượng dữ liệu; Quản lý tài chính và nguồn nhân lực cần thiết để hoàn thành các mục tiêu của chương trình.
Hệ thống trạm của Coop có thể là trạm quan trắc thủ công hoặc tự động. Các quan trắc viên thường quan trắc hai yếu tố nhiệt độ và lượng mưa và gửi số liệu đến NWS và Trung tâm Dữ liệu Khí hậu Quốc gia. Một số quan trắc viên cung cấp thêm dữ liệu khí tượng khác như bốc hơi hoặc nhiệt độ đất và dữ liệu thủy văn. Dữ liệu được truyền qua điện thoại, máy tính hoặc trong trường hợp đặc biệt là qua đường bưu điện. Thiết bị được sử dụng tại các trạm hợp tác của NWS có thể thuộc sở hữu của NWS, quan sát viên, hoặc của một công ty hoặc cơ quan chính phủ khác, miễn là nó đáp ứng các tiêu chuẩn thiết bị của NWS.
Do hoạt động tương đối ổn định trong nhiều thập kỷ, mật độ trạm cao và tỷ lệ địa điểm nông thôn cao, nên mạng Coop đã được công nhận là nguồn thông tin chính xác nhất về xu hướng khí hậu của Hoa Kỳ đối với nhiệt độ và lượng mưa. Các trạm Coop tạo thành cốt lõi của Mạng trạm Lịch sử Hoa Kỳ (HCN) và Mạng lưới Khí hậu Tham chiếu Hoa Kỳ.
Các quan trắc viên tình nguyện sẽ tận tâm đóng góp thời gian của họ để có thể cung cấp các số liệu quan trọng phục vụ nghiên cứu và dự báo lũ lụt, hạn hán, nắng nóng và không khí lạnh ảnh hưởng đến tất cả cộng đồng. Dữ liệu cũng được sử dụng trong quy hoạch và đánh giá nông nghiệp, kỹ thuật, đánh giá tác động môi trường, lập kế hoạch... Dữ liệu Coop đóng một vai trò quan trọng trong nỗ lực ghi nhận và đánh giá mức độ tác động của con người đối với khí hậu từ quy mô địa phương đến toàn cầu.
Hình 1. Các vị trí đo nhiệt độ trong Chương trình COOP của Hoa Kỳ.
Ở Việt Nam cũng đã và đang có mạng trạm tương tự là các trạm đo mưa nhân dân, tuy nhiên số lượng trạm còn hạn chế và chưa đo các yếu tố khác như nhiệt độ tối cao, nhiệt độ tối thấp. Hiện nay cũng đã có các trạm quan trắc xã hội hóa từ các công ty, tổ chức giúp bổ sung số liệu hữu ích và quan trọng cho công tác dự báo khí tượng thủy văn ở Việt Nam. Với sự phát triển mạnh mẽ của khoa học kỹ thuật trong bối cảnh cuộc cách mạng khoa học công nghệ 4.0, việc thúc đẩy hệ thống trạm quan trắc cộng đồng ở Việt Nam tương tự như thực hiện trong Chương trình Coop của Hoa Kỳ một cách toàn diện và bài bản, là một nội dung mang tính chiến lược và rất đáng được quan tâm nhằm góp phần thúc đẩy sự phát triển của ngành khí tượng thủy văn Việt Nam.
Thông tin chi tiết tham khảo tại: https://www.weather.gov/coop
TS. Nguyễn Văn Hiệp - Đài Khí tượng Thủy văn khu vực đồng bằng Bắc Bộ
Tổng hợp: Vụ KHQT
.png)
.png)
.jpg)
.png)
.png)
.jpg)
