Bộ trưởng Trần Hồng Hà: Trận mưa lớn ở Hà Nội chiều 29-5 không có hạ tầng nào chịu được

Trả lời báo chí bên hành lang Quốc hội sáng nay 30-5, Bộ trưởng Tài nguyên và Môi trường (TN-MT) Trần Hồng Hà cho rằng không phải chỉ Việt Nam mà ở các nước có hạ tầng phát triển như Mỹ, Châu Âu thì việc mưa lớn dồn dập tập trung vào một thời điểm thì không có hạ tầng nào có thể chịu đựng được.

Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn quốc gia, từ 14 giờ đến 16 giờ ngày 29-5, trạm đo tại Láng ghi nhận lượng mưa là 138 mm. Số liệu này đã vượt mốc từng được coi là lịch sử 132,5 mm vào ngày 18-6-1986. Đây là một trong những kỷ lục mưa giông được thiết lập ở Hà Nội trong vòng 36 năm qua.

Bộ trưởng Bộ TN-MT Trần Hồng Hà

Theo Bộ trưởng TN-MT Trần Hồng Hà cho biết thời tiết hiện nay có biến đổi bất thường, nhiệt độ nóng lên. Không phải chỉ Việt Nam mà ở các nước có hạ tầng phát triển như Mỹ, Châu Âu thì việc mưa lớn dồn dập tập trung vào một thời điểm thì không có hạ tầng nào có thể chịu đựng được.

"Chúng ta cũng phải phân biệt vấn đề thời tiết bất thường như mưa lớn cực với các với việc đầu tư hạ tầng thiếu đồng bộ, thiếu tầm nhìn"- ông nói.

Nói về nguyên nhân ở Hà Nội và TP HCM cứ mưa lớn là ngập, Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho rằng phải nhìn lại toàn bộ hạ tầng ở các đô thị. Khi thiết kế các đô thị thì với đặc trưng về địa hình khác nhau, quan trọng nhất là phải dự báo được tính cực đoan của khí hậu thời tiết, cũng như quy mô dân số. Đi kèm đó là phải xây dựng được hạ tầng đáp ứng được các dự báo đó. Tức là các hệ thống thu nước mưa, thoát nước mưa, xử lý nước thải phải đồng bộ, phù hợp với quy mô dân số.

"Thậm chí phải có những vấn đề chúng ta phải dự báo không chỉ trong ngắn hạn mà phải có tầm nhìn dài hạn. Có thể thời tiết cực đoan 20, 30, 50 năm mới xảy ra 1 lần cực đoan thì cũng phải tính có phương án ứng phó. Mà phương án đó giúp cho khâu thiết kế cơ sở hạ tầng như công trình ngầm, đường giao thông ngầm, đường giao thông bề mặt"- Bộ trưởng nói.

Trận mưa chiều tối 29-5 đã khiến phố Hoa Bằng, quận Cầu Giấy ngập như sông

Ví dụ căn cứ vào địa hình của từng đô thị, khi thiết kế hệ thống thoát nước phải tính toán để trong quá trình đô thị phát triển, thay đổi mình phải có tầm nhìn để làm sao khu vực đó tự nhiên thoát được nước. Khu vực không tự thoát được nước thì phải sử dụng máy móc thiết bị nhưng điều đó phải hạn chế.

Trong trường hợp thời tiết cực đoan thì phải tính toán hệ thống để trữ nước. Như Nhật Bản có khu vực người ta bố trí những đường ngầm ở dưới, gọi là hầm chứa lớn ở dưới vừa giữ lượng nước để khi hạn hán thì tưới cây chẳng hạn nhưng trong thời điểm đó thì nó là nơi chứa nước.

Hoặc bố trí trường học, sân vận động, cánh đồng lúa trong trường hợp thấy rằng có thể ngập vào những nơi xung yếu thì điều chỉnh cái van trong hệ thống đó để người ta đưa những nơi đó thành nơi chứa nước. "Thậm chí, như tôi đã nói, là cả một hệ thống dưới đường giao thông là các tầng, thùng rất lớn để chứa nước. Đó là giải pháp mà các nước làm, tất nhiên là đắt đỏ, nhưng quan trọng là tầm nhìn, thiết kế và đầu tư hạ tầng và nó phải đồng bộ"- Bộ trưởng TN-MT nói.

Trả lời về việc vùng lõi đô thị ở Hà Nội hiện có rất nhiều cao ốc, vậy đây có phải là nguyên nhân dẫn đến tình trạng sau một cơn mưa lớn nhiều tuyến phố biến thành sông? Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho rằng việc này tất nhiên là có ảnh hưởng. Nhưng khi dân số tăng lên, thì hạ tầng cũng phải hạ tầng tăng lên.

"Tôi muốn nói là hạ tầng tiêu thoát nước phải tính toán bao gồm lượng nước con người sử dụng cũng có đóng góp. Lượng nước mưa trong thời tiết cực đoan cũng phải tính toán. Tính toán đồng bộ cơ sở hạ tầng để đáp ứng được quy mô dân số, xử lý được lượng nước thải và nước mưa" - vị tư lệnh ngành TN-MT nói.

Về việc Hà Nội có nên có dự án chống ngập giống TP HCM không? Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho rằng trước hết Hà Nội cần tăng cường công tác dự báo. Thứ 2, Hà Nội cũng cần có dự án tổng thể trong đó đánh giá một cách căn cơ và đưa ra những số liệu lịch sử cũng như số liệu hiện nay về hiện tượng cực đoan của thời tiết với lượng mưa như thế này. Thứ ba, cần nghiên cứu một cách kỹ càng trong thiết kế đô thị.

"Tôi cho rằng phải thiết kế một đô thị thông minh, chống chịu được các hiện tượng thời tiết cực đoan.Còn bài toán mang tính ứng phó như khi đã ngập rồi thì phải sử dụng các máy bơm để thoát nước, đó gần như là điều mang tính trù bị bắt buộc"- Bộ trưởng TN-MT nói.