Thưa ông, trong những ngày vừa qua, nắng nóng gay gắt và đặc biệt gay gắt đã diễn ra tại nhiều tỉnh, thành phố với nhiều kỷ lục về nhiệt độ 1 lần nữa được thiết lập. Nắng nóng như vậy đã ảnh hưởng như thế nào đến các hồ chứa thời điểm hiện tại thưa ông?
Như các bạn đã biết, trong thời gian qua nắng nóng gay gắt và đặc biệt gay gắt đã xảy ra tại nhiều nơi trên cả nước. Cùng với nắng nóng là sự thiếu hụt lượng mưa trên cả nước trong những tháng đầu năm. Tổng lượng mưa (TLM) 4 tháng đầu năm 2023 trên cả nước phổ biến thấp hơn so với trung bình nhiều năm (TBNN), trong đó phía Đông Bắc Bộ, Tây Nguyên và Nam Bộ thấp hơn TBNN khoảng 50%. Tổng lượng mưa trong tháng 4/2023 phổ biến thấp hơn so với TBNN cùng thời kỳ từ 30-60%, một số nơi ở Nam Trung Bộ, Tây Nguyên và Nam Bộ thấp hơn từ 70-100%. Do thiếu hụt lượng mưa nên nguồn nước đến các hồ chứa phổ biến thấp hơn so với trung bình 5 năm gần đây (2018-2022) từ 15-40%. Tính đến ngày 20/5, ở Bắc Bộ, tại các hồ thủy điện lớn (Lai Châu, Sơn La, Tuyên Quang, Thác Bà) lượng nước hiện tại thấp hơn nhiều so với năm 2022 (hồ Lai Châu thấp hơn 39%, hồ Sơn La thấp hơn 55%, hồ Tuyên Quang thấp hơn 43%, hồ Thác Bà thấp hơn 39%. Tổng dung tích 05 hồ chứa lớn (Lai Châu, Sơn La, Hòa Bình, Thác Bà, Tuyên Quang) thấp hơn năm 2022 khoảng 4,52 tỷ m3.
Ông Hoàng Văn Đại, Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia
Dự báo hè này khi Elnino quay trở lại thì các hồ chứa sẽ bị hưởng ảnh ra sao? Những nguy cơ nào có thể xảy ra thưa ông?
Theo nhận định của chúng tôi, trong điều kiện El Nino, ở hầu hết các vùng trong cả nước, nhiệt độ trung bình các tháng có xu thế cao hơn bình thường; Theo thống kê, trong 30 năm trở lại đây có 12 năm trong các chu kỳ của El Nino, trong 12 năm này số đợt, cường độ nắng nóng xảy ra trên các khu vực ở nước ta cũng khác nhau, tuy nhiên có thể nhận xét chung là các năm El Nino số ngày nắng nóng thường cao hơn so với TBNN. Dự báo trong năm 2023 khả năng xuất hiện nhiều kỷ lục về nhiệt độ cao nhất tuyệt đối, số ngày nắng nóng trong năm 2023 xuất hiện nhiều hơn so với năm 2022; gây thiếu hụt lượng mưa ở đa phần diện tích cả nước với mức phổ biến từ 25-50%, hoạt động của bão/ATNĐ ít hơn trung bình nhiều năm, tập trung nhiều vào giữa mùa.
Dự báo khả năng thiếu hụt nguồn nước ở hầu hết các khu vực trên cả nước trong giai đoạn từ nay đến cuối năm 2023. Đặc biệt, đối với các hồ chứa lớn trên bậc thang thủy điện sông Đà do nguồn nước trong và ngoài lãnh thổ có xu hướng thấp hơn TBNN dẫn đến nguy cơ ảnh hưởng đến cấp nước hạ du và an ninh năng lượng. Khả năng xảy ra hạn hán, xâm nhập mặn cục bộ tại khu vực Trung Bộ, trong giai đoạn từ nay đến tháng 8 năm 2023.
- Ngoài ra thời tiết có thể trở nên khó lường hơn, đặc biệt trong năm nay là sự quay trở lại của chu kỳ El Nino, được nhận định là có thể gây ra nhiều hơn các đợt nắng nóng kỷ lục; bão, áp thấp nhiệt đới có thể có những dị thường hơn về cường độ và quỹ đạo, …
Thời điểm này, cần phải làm gì để hạn chế tối đa những thiệt hại, hậu quả từ những nguy cơ này?
Để giảm thiểu những thiệt hại, hậu quả do nắng nóng, thiếu hụt nguồn nước thì các Bộ, ngành, địa phương thực hiện nghiêm chỉnh Công điện số 397/CĐ-TTg ngày 13/5/2023 của Thủ tướng Chính phủ về chủ động triển khai các biện pháp cấp bách ứng phó với nguy cơ nắng nóng, hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn.
Các Bộ, ngành, địa phương, thường xuyên theo dõi, cập nhật thông tin dự báo khí tượng, thủy văn; thông tin dự báo nguồn nước để xây dựng kế hoạch vận hành hệ thống hồ chứa thủy điện, thủy lợi, kế hoạch sử dụng nước chi tiết trên các lưu vực sông.
Tổ chức tuyên truyền, hướng dẫn người dân chủ động tích trữ nước ngọt, sử dụng hiệu quả, tiết kiệm nước, điện triệt để chống thất thoát, lãng phí nước.
Trân trọng cảm ơn ông!
Tạp chí KTTV
.png)
.png)
.png)
.jpg)
.jpg)
