Tác động của Lanina - Thiên tai trở nên khốc liệt, cực đoan hơn

Ông Nguyễn Văn Hưởng, Trưởng phòng Dự báo thời tiết, Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn Quốc gia

Nhận định về ảnh hưởng của Lanina từ nay đến hết năm 2024 Ông Nguyễn Văn Hưởng, Trưởng phòng Dự báo thời tiết, Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn Quốc gia cho rằng, hiện tượng ENSO đang trong trạng thái trung tính. Dự báo, thời kỳ từ tháng 9-11/2024, ENSO có khả năng chuyển sang trạng thái La Nina với xác suất 60-70%, sau đó hiện tượng ENSO duy trì ở trạng thái La Nina với xác suất khoảng 65-75%. Như vậy, càng về cuối năm, xác suất xuất hiện La Nina lại càng lớn. Hiện tượng La Nina sẽ gây nguy cơ mưa, bão, lũ dồn dập trong những tháng cuối năm, đặc biệt là ở khu vực miền Trung.

Cùng với đó, theo nhận định của Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia, sự tác động cao điểm của các cơn bão năm nay đến Việt Nam lại gần trùng với cái cao điểm của mùa mưa ở các khu vực Trung Bộ. Cụ thể, từ tháng 9-11, tổng lượng mưa ở khu vực Trung Bộ phổ biến cao hơn so với trung bình nhiều năm (TBNN) từ 10-30%; riêng các tỉnh phía Bắc thuộc khu vực Bắc Trung Bộ tháng 11 phổ biến thấp hơn từ 5-15% so với TBNN cùng thời kỳ. Như vậy, mưa lớn sẽ dồn dập về cuối năm, đặc biệt là khu vực Trung Bộ, làm gia tăng nguy cơ ngập úng kéo dài, lũ lụt trên diện rộng, lũ quét, sạt lở đất ở khu vực này.

“Mùa mưa bão năm nay khả năng sẽ diễn ra khốc liệt, cực đoan và không loại trừ những cơn bão mạnh. Ngoài ra, hiện tượng dông lốc trên đất liền và trên biển, mưa lớn cực đoan thời đoạn ngắn gây ngập úng đô thị sẽ xuất hiện nhiều hơn gây ảnh hưởng đến hoạt động phát triển kinh tế - xã hội”, ông Nguyễn Văn Hưởng lưu ý.

Trước tình hình thiên tai diễn biến phức tạp, để chủ động trong công tác dự báo, cảnh báo thiên tai khí tượng thủy văn trong thời gian tới, Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia thực hiện nghiêm Quyết định số 18/2021/QĐ-TTg ngày 22/4/2021 của Thủ tướng Chính phủ quy định về dự báo, cảnh báo, truyền tin thiên tai và cấp độ rủi ro thiên tai; các Quy trình vận hành liên hồ chứa cho 11 lưu vực sông trên phạm vi cả nước; các quy trình, quy định, quyết định phân cấp do Tổng cục Khí tượng Thủy văn ban hành.

Cùng với đó, Trung tâm Dự báo khí tượng Thủy văn Quốc gia thực hiện nghiêm túc quy định về Quy trình kỹ thuật dự báo, cảnh báo hiện tượng khí tượng thủy văn nguy hiểm; cập nhật, cung cấp đầy đủ, kịp thời bản tin dự báo thiên tai và dự báo tác động phục vụ tốt công tác chỉ đạo phòng chống thiên tai cho Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, các bộ, ngành, địa phương và nhân dân biết chủ động phòng, tránh nhằm giảm thiểu thiệt hại của thiên tai.

Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia theo dõi chặt chẽ tình hình thời tiết, thủy văn, hải văn trên phạm vi cả nước; cảnh báo, dự báo kịp thời các hiện tượng thời tiết, thủy văn, hải văn nguy hiểm như bão, áp thấp nhiệt đới, mưa lớn, lũ lớn, lũ quét, triều cường, sóng lớn..., phục vụ hiệu quả công tác phòng, chống thiên tai. Cùng với đó, Trung tâm đảm bảo hoạt động ổn định hệ thống công nghệ thông tin, thiết bị phụ trợ dự báo; cung cấp thông tin thời tiết, thiên tai khí tượng thủy văn trên website của Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia tại địa chỉ nchmf.gov.vn, trên ứng dụng di động phục vụ người dùng khai thác; cung cấp các sản phẩm dự báo đến các đơn vị theo quy định. Trung tâm bổ sung các dự báo chuyên đề, dự báo từ sớm, từ xa để chính quyền và người dân địa phương biết và chủ động; nhất là đối với các cơn bão mạnh, mức độ ảnh hưởng lớn

Trung tâm tập trung nâng cao chất lượng dự báo định lượng mưa, tăng cường khai thác, sử dụng các nguồn dữ liệu quan trắc như vệ tinh, radar, đo mưa tự động và các nguồn thông tin dự báo, đặc biệt là dự báo của mô hình khu vực độ phân giải cao; tăng cường ứng dụng các công nghệ mới, hiện đại (trí tuệ nhân tạo, học máy,…) trong bài toán dự báo định lượng mưa. Trung tâm phối hợp chặt chẽ với Trung tâm Thông tin và Dữ liệu khí tượng thủy văn, Trung tâm Mạng lưới khí tượng thủy văn quốc gia để kiểm soát chất lượng các loại dữ liệu trên hệ thống dữ liệu dùng chung (CDH), trong đó đặc biệt là các dữ liệu tự động (mưa, nhiệt độ) nhằm đảm bảo chất lượng số liệu; đồng thời xây dựng và cập nhật các công cụ hỗ trợ dự báo để khai thác các nguồn dữ liệu từ hệ thống dữ liệu dùng chung cho công tác dự báo nghiệp vụ.

 Ngoài ra, Trung tâm cũng thực hiện vận hành các hệ thống thông tin cảnh báo trực tuyến về bão, áp thấp nhiệt đới, trực tuyến về nguy cơ sạt lở đất, lũ quét và trực tuyến về cảnh báo dông sét. Đồng thời, tiếp tục kết nối và tăng cường công tác trao đổi thông tin giám sát, dự báo bão, áp thấp nhiệt đới với các Cơ quan Khí tượng thủy văn quốc tế như Nhật Bản, Hoa Kỳ, Trung Quốc,... tăng cường cung cấp thông tin cho cơ quan truyền thông, báo chí nhằm truyền tải khách quan, kịp thời các thông tin về thiên tai nói chung và bão, áp thấp nhiệt đới nói riêng để cộng đồng chủ động phòng tránh.

Tạp chí KTTV