Ông Trần Quang Năng, Trưởng phòng Dự báo thời tiết, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn quốc gia
PV: Thưa ông, ông có nhận định như thế nào về đợt mưa lớn kéo dài ở các tỉnh Trung và Nam Trung Bộ, Tây Nguyên, đây có phải là đợt mưa lớn bất thường không? Lượng mưa hay lũ trên các sông có vượt mốc lịch sử không?
Ông Trần Quang Năng: Tháng 11 đang là thời kỳ mưa lũ chính vụ ở các tỉnh Trung Trung Bộ và Nam Trung Bộ. Trong đợt mưa lũ vừa qua, lượng mưa mặc dù lớn nhưng không vượt quá lịch sử. Lũ trên các sông từ Quảng Nam đến Khánh Hòa và Tây Nguyên đạt mức BĐ2-BĐ3 và trên BĐ3. Riêng đỉnh lũ trên sông Ba cao hơn BĐ từ 0,93m, nhỏ hơn mức lũ lịch sử 0,11m.
PV: Ông có thể cho biết, đợt mưa ở các khu vực này sẽ kéo dài đến khi nào? Dự báo tình hình ngập lụt ở các địa phương này sẽ kéo dài đến bao giờ?
Ông Trần Quang Năng: Từ ngày 01/12/2021, đợt mưa lớn ở các tỉnh Trung Trung Bộ, Nam Trung Bộ và Tây Nguyên hoàn toàn chấm dứt. Do mưa đã giảm, lũ trên các sông đang rút dần, tình trạng ngập lụt tại các địa phương miền trung khả năng kéo dài trong 48-72 giờ tới sau đó sẽ chấm dứt.
PV: Sau đợt mưa này ở khu vực Trung Bộ và Tây Nguyên có đợt mưa nào lớn nữa không thưa ông?
Ông Trần Quang Năng: Trong 10 ngày tới và nhận định đến cuối tháng 12/2021, trên khu vực Trung Bộ và Tây Nguyên chưa có dấu hiệu xuất hiện của đợt mưa lớn tiếp theo. Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia sẽ theo dõi chặt chẽ tình hình và đưa ra bản tin cảnh báo khi có dấu hiệu xuất hiện mưa lớn.
PV: Vì sao trong các bản tin cảnh bão lũ trên các sông trong những ngày qua, Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia lại đưa ra cảnh báo cần đề phòng mưa lũ ảnh hưởng đến an toàn hồ chứa trên địa bàn các tỉnh từ Quảng Nam đến Khánh Hòa và khu vực Tây Nguyên?
Ông Trần Quang Năng: Từ ngày 26/11, Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia đã dự báo ở khu vực Trung Bộ và Tây Nguyên sẽ xuất hiện một đợt mưa lớn từ ngày 27-30/11. Đợt mưa lũ này xả ra vào thời kỳ tích nước của các hồ chứa thuỷ điện khu vực miền Trung và Tây Nguyên khi dung tích của các hồ thuỷ lợi, thủy điện tại các địa phương thời kỳ này ở mức cao. Do vậy, các thông tin khuyến cáo để các địa phương, các chủ hồ, đập lưu ý, đề phòng để tránh những sự cố. Căn cứ vào các bản tin dự báo, cảnh báo KTTV phục vụ quy trình vận hành liên hồ chứa của Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia, các hồ thuỷ điện thực hiện vận hành theo quy định và các hồ chứa thuỷ lợi chủ động vận hành đảm bảo an toàn hồ chứa.
PV: Ông có lưu ý gì về tình hình thời tiết tháng cuối năm 2021, những tháng đầu năm 2022 và cảnh báo gì đối với người dân trước tình hình mưa lũ diễn ra phức tạp tại khu vực miền Trung cũng như rét đậm, rét hại tại Bắc Bộ và phía Bắc của Bắc Trung Bộ?
Ông Trần Quang Năng: Dự báo hiện tượng ENSO trong trạng thái La Nina sẽ tiếp tục duy trì cường độ yếu cho đến hết năm 2021 với xác suất khoảng 80%; những tháng đầu năm 2022, nhiệt độ mặt nước biển có xu hướng tăng dần nhưng vẫn thấp hơn TBNN và ENSO vẫn trong trạng thái La Nina yếu. Từ khoảng tháng 4, tháng 5/2022, ENSO có khả năng chuyển dần sang trạng thái trung tính.
Ở các tỉnh Trung và Nam Trung Bộ tiếp tục đề phòng các đợt mưa vừa mưa to diện rộng xảy ra từ nay đến nửa đầu tháng 12/2021.
Mùa mưa tại khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ kết thúc muộn, trong thời kỳ những tháng mùa khô nhiều khả năng xuất hiện các đợt mưa trái mùa.
Tháng 12/2021, nhiệt độ tại khu vực Tây Bắc, Việt Bắc, Đông Bắc, Nam Trung Bộ phổ biến xấp xỉ so với TBNN, các khu vực khác phổ biến thấp hơn từ 0-0,50C so với TBNN. Tháng 01/2022 tại khu vực Bắc Bộ và Trung Bộ phổ biến cao hơn từ 0-0,50C, các khu vực khác ở mức xấp xỉ so với TBNN. Từ tháng 02 đến tháng 4/2022, nhiệt độ phổ biến thấp hơn từ 0-0,50C so với TBNN, riêng một số tỉnh vùng núi thuộc Việt Bắc, Đông Bắc ở ngưỡng xấp xỉ so với TBNN. Tháng 5/2022, các khu vực trên phạm vi toàn quốc phổ biến cao hơn từ 0-0,50C so với TBNN cùng thời kỳ.
Các đợt rét đậm, rét hại tập trung trong giai đoạn từ tháng 12/2021-02/2022; Đợt rét đậm đầu tiên có khả năng xảy ra vào khoảng giữa tháng 12/2021. Nền nhiệt độ trung bình trong mùa đông 2021-2022 có khả năng thấp hơn so với mùa đông 2020-2021.
Tạp chí KTTV