Hội thảo “Ứng dụng công nghệ hiện đại trong cảnh báo sớm thiên tai khí tượng thủy văn phục vụ giảm nhẹ rủi ro thiên tai, ứng phó với biến đổi khí hậu”

Đại biểu tham dự Hội thảo

Phát biểu tại Hội thảo, Ông Hoàng Đức Cường, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục KTTV cho biết, ứng dụng khoa học công nghệ mới, tiên tiến luôn là một trong những định hướng quan trọng và ưu tiên đối với ngành Khí tượng thủy văn Việt Nam xuyên suốt quá trình phát triển. Những năm qua, ngành đang nỗ lực nâng cấp và hoàn thiện Hệ thống cảnh báo sớm thiên tai nhờ ứng dụng khoa học công nghệ trên tất các phương diện từ quan trắc, truyền tin dự báo. Các mạng lưới quan trắc đã được đầu tư nâng cấp hiện đại, đồng bộ, chuyển dần từ đo thủ công sang tự động. Hệ thống radar thời tiết hiện đại đang phủ dần kín lãnh thổ Việt Nam, bao gồm cả các vùng biển.

Trong thời gian tới, ngành khí tượng thủy văn sẽ tiếp tục nỗ lực, phấn đấu tạo những bước phát triển đột phá, hướng tới hiện thực hóa mục tiêu đến năm 2030 tiệm cận trình độ công nghệ tiên tiến của khu vực châu Á.

Ông Hoàng Đức Cường, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục KTTV phát biểu khai mạc Hội thảo.

Tại Hội thảo, Trung tâm Dự báo KTTVQG đã có những phát biểu về: Ứng dụng công nghệ số mới để dự báo định lượng mưa hạn cực ngắn cho khu vực trung du, miền núi Việt Nam; Công nghệ dự báo định lượng mưa do bão, áp thấp nhiệt đới bằng mô hình số trị phân giải cao kết hợp đồng hóa số liệu radar, vệ tinh, quan trắc bề mặt và quan trắc cao không vực trung du, miền núi Việt Nam và Công nghệ dự báo dòng chảy lũ hạn ngắn theo mô hình dự báo mưa số trị và số liệu ra đa thời tiết.

Ông Mai Văn Khiêm, Giám đốc Trung tâm Dự báo KTTVQG phát biểu trao đổi tại Hội thảo

Công nghệ dự báo dòng chảy lũ hạn ngắn theo mô hình dự báo mưa số trị và số liệu ra đa thời tiết. Các sản phẩm mưa radar (ước lượng và dự báo) đã được nghiên cứu, khai thác, sử dụng trong các bài toán thủy văn ở nhiều nới trên thế giới, và đã cho thấy những thành công nhất định. Tuy nhiên, ở Việt Nam, các sản phẩm radar mới dừng lại phục vụ cho các bài toán khí tượng mà chưa được áp dụng cho các bài toán thủy văn. Vì vậy, mục tiêu là Xây dựng được phương pháp hiệu chỉnh mưa theo số liệu radar thời tiết cho mô hình thủy văn; Xây dựng được phương pháp tích hợp mưa dự báo hiệu chỉnh theo số liệu radar với mưa dự báo từ mô hình số trị làm đầu vào cho mô hình dự báo dòng chảy lũ hạn ngắn; Xây dựng được công nghệ dự báo dòng chảy lũ hạn ngắn theo mô hình dự báo mưa số trị và số liệu radar thời tiết.

Ông Nguyễn Hữu Thành Phó phòng Dự báo thời tiết, Trung tâm dự báo KTTVQG báo cáo trình bày tại Hội thảo.

Thông tin về ứng dụng công nghệ số mới, dự báo định hướng mưa hạn cực ngắn cho khu vực trung du, miền núi Việt Nam, đại diện nhóm nghiên cứu, Phó Trưởng Phòng Dự báo thời tiết, Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia Nguyễn Hữu Thành cho biết, nghiên cứu đã xây dựng, thử nghiệm và áp dụng mô hình dự báo hạn cực ngắn bằng các mạng nơ-ron khác nhau, dựa trên chuỗi ảnh ước lượng mưa trên lưới thời gian thực. Kết quả cho thấy, dự báo mưa hạn 1 giờ cho sản phẩm khá tương đồng với ảnh quan trắc, sai số dự báo nhỏ, tuy nhiên các hạn dự báo dài hơn thì còn sai số lớn. Theo Ông Thành, để cải thiện chất lượng dự báo của mô hình cần tiếp tục thử nghiệm, phân tích trên nhiều chỉ tiêu đánh giá hơn để có được kết luận khách quan, đầy đủ về chất lượng của các mô hình đã xây dựng; tập trung phân tích và hiệu chỉnh mô hình, có thể giảm sai số ở các hạn dự báo sau 1 giờ...

Các Đại biểu trình bày tham luận, trao đổi tại hội thảo.

Đề cập về nhu cầu đối với thông tin dự báo, cảnh báo sớm thiên tai khí tượng thủy văn, bà Bùi Thị Phượng, thành viên mạng lưới đối tác khí nhà kính Việt Nam cho biết, các nghiên cứu được trình bày trong hội thảo rất thiết thực, mang tính ứng dụng cao. Những ứng dụng này đã, đang và sẽ áp dụng thực tế đặc biệt trong các lĩnh vực nông nghiệp, công nghiệp, thủy sản... góp phần cảnh báo sớm các hiện tượng thiên tai khí tượng thủy văn. Từ đó giúp các các bộ, ngành, địa phương đặc biệt là người dân chủ động trong ứng phó, chuyển dịch cơ cấu sản xuất, cây trồng, vật nuôi hướng tới sự ổn định, phát triển của xã hội.

Tại Hội thảo, các đại biểu tham dự đã trao đổi về các vấn đề về công nghệ dự báo định lượng mưa do bão, áp thấp nhiệt đới bằng mô hình số trị phân giải cao kết hợp đồng hóa số liệu radar, vệ tinh, quan trắc bề mặt và quan trắc cao không; hệ thống cảnh báo mức nước lũ từ xa sử dụng sóng vô tuyến trên các lưu vực sông, suối nhỏ...

Tạp chí KTTV