Tăng cường kiểm tra thi hành pháp luật khí tượng thủy văn tại các địa phương năm 2020

Việc thành lập các đoàn kiểm tra này trên cơ sở thực hiện Công văn số 504/BTNMT-TTr ngày 04/02/2020 của Bộ Tài nguyên và Môi trường về việc chấp thuận kế hoạch kiểm tra năm 2020 của các đơn vị trực thuộc Bộ Tài nguyên và Môi trường; Quyết định số 1527/QĐ-BTNMT ngày 10/7/2020 của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường về việc điều chỉnh, bổ sung kế hoạch thanh tra năm 2020 của Bộ Tài nguyên và Môi trường.

Ảnh minh họa hoạt động kiểm tra thi hành pháp luật khí tượng thủy văn tại các địa phương

Tại thời điểm kiểm tra, Đoàn Kiểm tra đã tiến hành lập Biên bản làm việc đối với các Chủ công trình và yêu cầu các bên đại diện liên quan ký kết, yêu cầu các Chủ công trình giải trình và có biện pháp khắc phục ngay các tồn tại theo quy định để đảm bảo việc tuân thủ những quy định về pháp luật khí tượng thủy văn, đảm bảo phát triển kinh tế đồng thời phải bảo vệ an toàn tính mạng và tài sản của nhân dân; tiến hành lập biên bản làm việc với đại diện các Sở, ban, ngành, các chủ đầu tư dự án và các cơ quan có liên quan về việc thực hiện các quy định pháp luật về khai thác, sử dụng và thẩm định thông tin dữ liệu khí tượng thủy văn đối với các dự án phát triển kinh tế xã hội tại các địa phương có khai thác sử dụng thông tin, dữ liệu khí tượng thủy văn và yêu cầu báo cáo giải trình theo quy định.

Sau khi kiểm tra, Đoàn Kiểm tra đã có Thông báo kết quả kiểm tra báo cáo Bộ Tài nguyên và Môi trường, Thanh tra Bộ, gửi Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố nêu trên và các cơ quan có liên quan yêu cầu các đối tượng kiểm tra có giải pháp khắc phục các tồn tại trên cơ sở kết quả của Đoàn Kiểm tra theo quy định.

Kết quả kiểm tra tình hình thi hành pháp luật khí tượng thủy văn của các Đoàn Kiểm tra tại các địa phương

Kết quả chung công tác quản lý nhà nước về khí tượng thủy văn tại 11 tỉnh, thành phố trong kế hoạch kiểm tra năm 2020 đã được các địa phương quan tâm, chỉ đạo, triển khai thực hiện trên cơ sở các văn bản quy phạm pháp luật và các văn bản chỉ đạo điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các bộ, ngành; Ủy ban nhân dân các địa phương đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, điều hành, hướng dẫn về công tác khí tượng thủy văn trên địa bàn; tổ chức phổ biến, tuyên truyền và hướng dẫn sâu rộng pháp luật về khí tượng thủy văn thông qua các văn bản chỉ đạo, phóng sự, tin, bài và nhiều hoạt động khác; chỉ đạo tăng cường công tác cảnh báo, dự báo khí tượng thủy văn phục vụ vận hành an toàn hồ chứa và phòng chống giảm nhẹ thiên tai. Tuy nhiên, công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm pháp luật về khí tượng thủy văn chưa được các tỉnh quan tâm đúng mức, tình trạng vi phạm các quy định trong lĩnh vực khí tượng thủy văn vực còn diễn ra khá phổ biến ở nhiều nơi trên địa bàn tỉnh; nhận thức và thực thi pháp luật về khí tượng thủy văn của một số đơn vị, tổ chức còn nhiều hạn chế đặc biệt là quy định về việc khai thác, sử dụng thông tin dữ liệu khí tượng thủy văn và vận hành các trạm khí tượng thủy văn chuyên dùng.

Kết quả việc chấp hành các quy định pháp luật khí tượng thủy văn đối với chủ công trình phải quan trắc khí tượng thủy văn: Các chủ công trình có trạm khí tượng thủy văn chuyên dùng đã thực hiện khá đầy đủ các quy định đối với công trình phải quan trắc khí tượng thủy văn. Tuy nhiên, phần lớn các chủ công trình chưa thực hiện cung cấp thông tin, dữ liệu khí tượng thủy văn cho hệ thống dự báo, cảnh báo khí tượng thủy văn quốc gia theo quy định tại Nghị định số 38/2016/NĐ-CP ngày 15/5/2016 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật khí tượng thủy văn và Nghị định 48/2020/NĐ-CP ngày 15/4/2020 của Chính phủ sửa đổi một số điều Nghị định số 38/2016/NĐ-CP ngày 15/5/2016 và Thông tư số 30/2018/TT-BTNMT ngày 26/12/2018 của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường.

Tuy nhiên, một số chủ công trình chưa thực hiện đầy đủ việc thông báo thành lập, di chuyển, giải thể trạm khí tượng thủy văn chuyên dùng cho các cơ quan liên quan theo quy định tại điểm c, khoản 2, Điều 14 của Luật khí tượng thủy văn; còn tồn tại các vấn đề liên quan tới việc chia sẻ số liệu quan trắc của sân bay, hồ chứa…; kiểm định phương tiện đo... Đặc biệt tại các Vườn quốc gia vẫn chưa thực hiện tổ chức lắp đặt các trạm quan trắc theo quy định đối với công trình phải quan trắc khí tượng thủy văn.

Kết quả việc chấp hành các quy định pháp luật về khai thác, sử dụng và thẩm định thông tin dữ liệu khí tượng thủy văn tại các địa phương chưa thực hiện nghiêm các quy định tại Luật khí tượng thủy văn và Nghị định số 38/2016/NĐ-CP ngày 15/5/2016 của Chính phủ: Phần lớn các chủ đầu tư dự án không thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát đơn vị tư vấn thiết kế về nguồn gốc và thẩm quyền cung cấp thông tin dữ liệu khí tượng thủy văn; một số dự án tại các địa phương sử dụng tài liệu không rõ nguồn gốc, một số dự án sử dụng tài liệu do tổ chức không có thẩm quyền cung cấp, đặc biệt có dự án sử dụng duy nhất chuỗi tài liệu không được cập nhật tại năm gần nhất so với thời điểm thiết kế dự án.

Đối với các cơ quan có thẩm quyền trong quá trình thẩm định, thẩm tra, đánh giá chương trình, quy hoạch, kế hoạch, dự án phát triển kinh tế - xã hội có sử dụng thông tin, dữ liệu khí tượng thủy văn chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm thẩm định, thẩm tra nguồn gốc thông tin, dữ liệu khí tượng thủy văn đối với các dự án theo quy định tại khoản 2, Điều 29 Nghị định số 38/2016/NĐ-CP ngày 15/5/2016 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật khí tượng thủy văn và các văn bản quy phạm pháp luật khí tượng thủy văn hiện hành.

Việc không kiểm tra, thẩm định nguồn gốc, tính phù hợp của các dữ liệu khí tượng thủy văn trong quá trình thiết kế, thẩm định không chỉ là chưa tuân thủ các quy định pháp luật về khí tượng thủy văn mà còn có thể để lại các hệ lụy như: mất an toàn công trình, lãng phí vốn đầu tư, giảm hiệu quả đầu tư và thất thoát nguồn thu phí trong khai thác, sử dụng tài liệu thông tin khí tượng thủy văn bởi thông tin dữ liệu khí tượng thủy văn là số liệu đầu vào quan trọng quyết định giải pháp, quy mô, kết cấu công trình.

Tin: Nam Hải