Cần phát triển hệ thống cảnh báo hạn sớm

Phát biểu khai mạc, ông Trần Hồng Thái, Phó Tổng Giám đốc Trung tâm KTTVQG gia cho biết, ở Việt Nam, hạn hán xảy ra tương đối thường xuyên, chỉ sau bão và lũ, với xu thế ngày càng khắc nghiệt gây nhiều thiệt hại nghiêm trọng đến sự phát triển kinh tế xã hội, đặc biệt là nguồn nước và sản xuất nông nghiệp. Những năm vừa qua, tình trạng hạn hán diễn biến ngày càng phức tạp. Biến đổi khí hậu với biểu hiện nóng lên của khí quyển và nước biển dâng đã làm hạn hán tăng cả về tần suất lẫn cường độ. Sự gia tăng nhiệt độ khí quyển kết hợp với sự suy giảm lượng mưa làm cho nhiều khu vực khô hạn hơn, dòng chảy suy kiệt. Nước biển dâng làm tăng tình trạng nhiễm mặn, nhiễm phèn gây thiệt hại đến mùa màng.

Theo dự báo của các Trung tâm dự báo lớn trên thế giới, hiện tượng ENSO có khả năng chuyển sang pha nóng (El Nino) vào nửa cuối năm 2014 và sẽ có tác động tiêu cực đến thời tiết, khí hậu ở phạm vi toàn cầu cũng như ở Việt Nam. Tác động rõ rệt nhất của hiện tượng El Nino đến khí hậu nước ta là tăng nền nhiệt độ, giảm lượng mưa và do đó có khả năng dẫn đến hạn hán trên diện rộng.

Hạn hán tuy có thể nhận biết trước và diễn ra tương đối chậm, nhưng việc phòng, chống không hề đơn giản. Đối với hạn hán, việc nâng cao chất lượng dự báo, cảnh báo hạn sớm có ý nghĩa rất quan trọng, giúp cho việc lập kế hoạch sản xuất, điều chỉnh kế hoạch cấp nước, trữ nước... một cách chủ động và kịp thời. Việc cung cấp thông tin, nâng cao nhận thức người dân về hạn hán và sử dụng thông tin cảnh báo hạn là hết sức quan trọng và cần thiết nhằm giảm thiểu thiệt hại do hạn hán, nâng cao đời sống, phát triển kinh tế xã hội.

Nhằm tìm hiểu kỹ hơn về vấn đề hạn hán, Trung tâm Khí tượng Thủy văn Quốc gia và Trung tâm phòng tránh thiên tai châu Á (ADPC)  đã thực hiện nghiên cứu “Tác động của biến đổi khí hậu, El Nino đến hạn hán và nhận định tình hình khô hạn, thiếu nước năm 2014 -2015”. Đây là hoạt động trong khuôn khổ Bản ghi nhớ “Hợp tác kỹ thuật trong cảnh báo sớm KTTV, dự báo mùa và các dự án phát triển dự báo khí hậu trong tương lai nhằm giảm thiểu rủi ro thiên tai có nguồn gốc KTTV”. 

Tại Hội thảo, các nhà khoa học trao đổi thông tin, quan điểm, phương pháp nghiên cứu cũng như chia sẻ kinh nghiệm trong đánh giá, cảnh báo sớm, thông tin hạn hán cho các vùng, khu vực trên toàn lãnh thổ Việt Nam.

Các chuyên gia cho rằng, vấn đề đặt ra đối với công tác dự báo, cảnh báo hạn trong bối cảnh biến đổi khí hậu và phát triển kinh tế xã hội hiện nay là cần phát triển hệ thống cảnh báo hạn sớm; Đảm bảo tính thống nhất trong diễn giải các thông tin dự báo hạn hán và nâng cao nhận thức người dân về các sản phẩm dự báo mùa và hạn hán.

Linh Nga

Nguồn: TN&MT