Tám năm ấm nóng lịch sử được ghi nhận cho thấy tác động ngày càng mạnh mẽ của biến đối khí hậu (phần cuối)

Các nội dung chính của báo cáo

Nồng độ của các khí nhà kính chính - carbon dioxide, methane và nitrous oxide - một lần nữa đạt mức kỷ lục vào năm 2021. Nồng độ methane tăng hàng năm là mức cao nhất được ghi nhận. Dữ liệu từ các trạm quan trắc chính cho thấy mức độ khí quyển của ba loại khí này tiếp tục tăng vào năm 2022.

Nhiệt độ: Nhiệt độ trung bình toàn cầu vào năm 2022 được ước tính là cao hơn khoảng 1,15 [1,02 đến 1,28] độ C so với mức trung bình năm 1850-1900. Năm 2015 đến năm 2022 có thể được coi là tám năm ấm nhất được ghi nhận. Ảnh hưởng của La Niña rất mạnh mẽ từ cuối năm 2020 và dự kiến ​​sẽ tiếp tục cho đến cuối năm 2022. La Niña tiếp tục kéo dài đã giữ cho nhiệt độ toàn cầu ở mức tương đối “thấp” trong hai năm qua - mặc dù cao hơn mức La Niña đáng kể cuối cùng vào năm 2011.

Sông băng và băng: Tại dãy Alps của châu Âu, kỷ lục về lượng băng tan đã bị phá vỡ vào năm 2022. Độ dày trung bình bị mất từ ​​3 đến hơn 4 mét được đo trên toàn dãy Alps, nhiều hơn đáng kể so với năm kỷ lục trước đó là 2003. Ở Thụy Sĩ, 6% khối lượng băng của sông băng đã bị mất từ ​​năm 2021 đến năm 2022, theo các phép đo. Lần đầu tiên trong lịch sử, không còn sót lại chút tuyết mùa hè nào ngay cả ở những vị trí đo đạc cao nhất. Từ năm 2001 đến năm 2022, khối lượng băng của sông băng ở Thụy Sĩ đã giảm từ 77 km3 xuống còn 49 km3, giảm hơn một phần ba. Một lớp băng tuyết thấp vào cuối mùa đông và lớp bụi Sahara bao phủ lặp đi lặp lại đã tạo nên cảnh tượng mất băng chưa từng có từ tháng 5 đến đầu tháng 9 do kết quả của các đợt nắng nóng kéo dài và dữ dội.

Mực nước biển trung bình toàn cầu đã tăng ước tính khoảng 3,4 ± 0,3 mm mỗi năm trong 30 năm (1993-2022) của kỷ lục đo độ cao vệ tinh. Tỷ lệ đã tăng gấp đôi trong giai đoạn 1993-2002 và 2013-2022 và mực nước biển tăng khoảng 5 mm trong khoảng thời gian từ tháng 1 năm 2021 đến tháng 8 năm 2022, với tốc độ càng bị đẩy nhanh do băng tan ngày càng nhiều.

Nhiệt lượng đại dương: Đại dương tích trữ khoảng 90% lượng nhiệt tích lũy từ việc con người phát thải khí nhà kính. Phần trên 2000m của đại dương tiếp tục ấm lên mức kỷ lục vào năm 2021 (năm gần nhất có số liệu). Tỷ lệ ấm lên đặc biệt cao trong hai thập kỷ qua. Dự kiến, nó sẽ tiếp tục ấm lên trong tương lai - một sự thay đổi không thể đảo ngược trên quy mô thời gian từ trăm năm đến thiên niên kỷ.

Nhìn chung, 55% bề mặt đại dương đã trải qua ít nhất một đợt nắng nóng trên biển vào năm 2022. Ngược lại, chỉ 22% bề mặt đại dương trải qua một đợt lạnh biển. Các đợt nắng nóng trên biển đang trở nên thường xuyên hơn, trái ngược với các đợt lạnh.

Mức độ băng biển ở Bắc Cực thấp hơn mức trung bình dài hạn (1981-2010) trong hầu hết các năm. Diện tích tháng 9 là 4,87 triệu km2, hoặc thấp hơn 1,54 triệu km2 dưới mức trung bình dài hạn. Phạm vi băng biển ở Nam Cực giảm xuống còn 1,92 triệu km2 vào ngày 25 tháng 2, mức thấp nhất được ghi nhận và thấp hơn gần 1 triệu km2 so với mức trung bình dài hạn.

Thời tiết khắc nghiệt: Ở Đông Phi, lượng mưa dưới mức trung bình trong bốn mùa mưa liên tiếp, dài nhất trong 40 năm, với dấu hiệu cho thấy mùa hiện tại cũng có thể là khô. Do hạn hán dai dẳng và các yếu tố kép khác, ước tính có khoảng 18,4 đến 19,3 triệu người phải đối mặt với tình trạng “Khủng hoảng” lương thực hoặc mức độ tồi tệ hơn của tình trạng mất an ninh lương thực nghiêm trọng trước tháng 6 năm 2022. Các cơ quan nhân đạo cảnh báo rằng một mùa khác dưới mức trung bình sẽ có khả năng mất mùa thất bại và làm trầm trọng thêm tình hình mất an ninh lương thực ở Kenya, Somalia và Ethiopia.

Mưa kỷ lục vào tháng 7 và tháng 8 đã dẫn đến lũ lụt trên diện rộng ở Pakistan. Đã có ít nhất 1 700 người chết và 33 triệu người bị ảnh hưởng. 7,9 triệu người đã phải di dời. Lũ lụt diễn ra mạnh mẽ sau đợt nắng nóng khắc nghiệt vào tháng 3 và tháng 4 ở cả Ấn Độ và Pakistan.

Khu vực miền nam châu Phi đã bị ảnh hưởng bởi một loạt các cơn lốc xoáy trong hơn hai tháng vào đầu năm, tấn công Madagascar nặng nề nhất với mưa xối xả và lũ lụt tàn phá. Bão Ian đã gây ra nhiều thiệt hại và thiệt hại về người ở Cuba và tây nam Florida vào tháng 9.

Các khu vực rộng lớn của Bắc bán cầu đặc biệt nóng và khô. Trung Quốc đã có đợt nắng nóng kéo dài và diện rộng nhất kể từ khi các kỷ lục quốc gia bắt đầu và mùa hè khô hạn thứ hai được ghi nhận. Sông Dương Tử tại Vũ Hán đạt mức thấp nhất được ghi nhận trong tháng Tám.

Các khu vực rộng lớn của châu Âu chìm trong những đợt nắng nóng khắc nghiệt lặp đi lặp lại. Anh đã chứng kiến ​​một kỷ lục quốc gia mới vào ngày 19 tháng 7, khi nhiệt độ lần đầu tiên lên đến hơn 40 ° C. Điều này đi kèm với một đợt hạn hán và cháy rừng dai dẳng và gây thiệt hại. Nhiệt độ các sông ở châu Âu bao gồm sông Rhine, sông Loire và sông Danube đã giảm xuống mức cực kỳ thấp.

Biên dịch: Thanh Tâm

Link: https://public.wmo.int/en/media/press-release/eight-warmest-years-record-witness-upsurge-climate-change-impacts