Tình trạng khí hậu ở Tây Nam Thái Bình Dương cho thấy mối đe dọa ngày càng tăng của biến đổi khí hậu

Tình trạng Khí hậu ở Tây Nam Thái Bình Dương 2021 cho thấy các thảm họa liên quan đến thời tiết đang phá hoại sự phát triển kinh tế xã hội và đe dọa sức khỏe, an ninh lương thực và nước như thế nào. Báo cáo cung cấp thông tin tổng quan về các chỉ số khí hậu như nhiệt độ, mực nước biển dâng, nhiệt độ đại dương và quá trình axit hóa cũng như thời tiết khắc nghiệt, bên cạnh các rủi ro và tác động.

Nhiệt độ trong khu vực mát hơn so với vài năm trước phần lớn là do sự kiện La Niña, mang đến điều kiện khô hạn ở phần lớn vùng xích đạo Thái Bình Dương và điều kiện ẩm ướt ở một số khu vực Đông Nam Á và Úc. Nhưng điều này không đảo ngược xu hướng cảnh báo dài hạn hoặc làm chậm các tác động khác của biến đổi khí hậu như sự tan chảy của sông băng.

Năm 2021, khu vực có 57 loại thiên tai, trong đó 93% là bão lũ. Nhìn chung, 14,3 triệu người đã bị ảnh hưởng trực tiếp bởi những thảm họa này, gây ra tổng thiệt hại kinh tế là 5,7 tỷ USD. Thiệt hại kinh tế do bão đã tăng 30% và nhiều hơn gấp đôi đối với lũ lụt trong hai thập kỷ qua.

Bên cạnh đó, dù ở tuyến đầu của biến đổi khí hậu, nhiều quốc gia ở khu vực Tây Nam Thái Bình Dương không có đủ công cụ để thích ứng. Có những lỗ hổng lớn trong hệ thống quan sát và dịch vụ cảnh báo sớm. Do đó, khu vực này là một trong những mục tiêu ưu tiên của sáng kiến mới về ​​Cảnh báo sớm cho tất cả của Liên hợp quốc nhằm đảm bảo rằng mọi người trên Trái đất đều được bảo vệ trong 5 năm tới.

Theo Tổng thư ký WMO, Giáo sư Petteri Taalas cho biết, “Báo cáo hiện tại cho thấy mực nước biển dâng vẫn tiếp tục trong khu vực. Do có nhiều quốc đảo trong khu vực và hầu hết các thành phố lớn đều nằm ở vùng ven biển, xu hướng này có thể làm trầm trọng thêm tình trạng dễ bị tổn thương trong khu vực liên quan đến nước dâng do bão, ngập lụt và xói mòn bờ biển, an ninh lương thực và nước, và cuối cùng là khả năng sinh sống và tính bền vững của các khu vực”.

Báo cáo kèm hình ảnh thể hiện đã được đưa ra tại các cuộc đàm phán về Biến đổi Khí hậu của Liên Hợp Quốc, COP27. Tình hình khí hậu của các quốc đảo nhỏ đang phát triển (SIDS) là một trong những chủ đề thường xuyên của các cuộc đàm phán về biến đổi khí hậu hàng năm. Tại sự kiện ra mắt, các đại biểu của Đảo Thái Bình Dương đã nhiều lần nhấn mạnh sự cần thiết phải giữ nhiệt độ toàn cầu ở giới hạn dưới mức 1,5°C của Thỏa thuận Paris.

Armida Salsiah Alisjahbana, Phó Tổng thư ký và Giám đốc điều hành của Liên hợp quốc và Thư ký Ủy ban Kinh tế và Xã hội Châu Á Thái Bình Dương cho biết: ““Tình trạng rủi ro” của Tây Nam Thái Bình Dương đang mở rộng và gia tăng do biến đổi khí hậu, kết hợp với những thách thức khác bắt nguồn từ sứ mệnh phục hồi sau đại dịch COVID-19 đang diễn ra của chúng tôi”.

Xét theo quốc gia, Úc là quốc gia chịu thiệt hại kinh tế do lũ lụt cao nhất trong khu vực (2,5 tỷ USD), tiếp theo là New Zealand (247 triệu USD) và Malaysia (200 triệu USD).

Nhu cầu thích ứng cao.

Báo cáo thảm họa châu Á-Thái Bình Dương của ESCAP năm 2021 và 2022 ước tính rằng ở Tây Nam Thái Bình Dương, các khoản đầu tư cho thích ứng sẽ cần cao nhất ở Indonesia, ở mức 8,8 tỷ USD, tiếp theo là Philippines ở mức 5,5 tỷ USD. Theo tỷ lệ phần trăm GDP của đất nước, chi phí cao nhất được ước tính cho Vanuatu ở mức 9,6%, tiếp theo là Tonga ở mức 8,6%.

Bà Salsiah Alisjahbana cho biết: “Do lũ lụt và bão nhiệt đới gây thiệt hại kinh tế cao nhất, đầu tư thích ứng phải được hướng tới việc ưu tiên hành động đón đầu và chuẩn bị sẵn sàng cho những thiên tai này”.

Theo bà “Cơ sở hạ tầng mới cần phải được xây dựng linh hoạt hơn, cùng với những cải tiến trong quản lý tài nguyên nước và sản xuất cây trồng nông nghiệp trên vùng đất khô hạn, trong khi các giải pháp dựa vào thiên nhiên mang lại lợi ích lâu dài và rộng rãi. Đầu tư vào các giải pháp này cũng sẽ đảm bảo tiến độ đạt được các Mục tiêu Phát triển Bền vững,”.

Mùa bão nhiệt đới nói chung ít hơn một chút so với mức trung bình ở phía tây Bắc Thái Bình Dương và gần với mức trung bình về tổng số bão nhiệt đới ở cả khu vực Úc và Nam Thái Bình Dương. Trong số các cơn bão nhiệt đới trong khu vực, Seroja là cơn bão quan trọng nhất ở Nam bán cầu vào năm 2021, gây thiệt hại nặng nề cho Indonesia và Australia. Bão nhiệt đới Rai cũng gây thiệt hại nặng nề cho Philippines.

Các cơn bão nhiệt đới với gió mạnh và lượng mưa lớn đã phá hủy nhiều trang trại nhỏ và khu vườn riêng lẻ mà khoảng 80% người dân các đảo Thái Bình Dương dựa vào đó để sản xuất nông nghiệp, do đó góp phần làm gia tăng tình trạng mất an ninh lương thực trong khu vực. Kiribati và Tuvalu, nơi có lượng mưa hàng năm thấp hơn 50% so với mức trung bình, bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi hạn hán, trong khi Liên bang Micronesia và Cộng hòa Quần đảo Marshall đôi khi cũng trải qua hạn hán nghiêm trọng.

Biên dịch: Tạp chí KTTV

Nguồn: https://public.wmo.int/en/media/press-release/state-of-climate-south-west-pacific-highlights-increasing-threat-of-climate