Cảnh báo dông và định lượng mưa cho các khu vực ở Việt Nam sử dụng số liệu ra đa thời tiết, định vị sét, ảnh mây vệ tinh Himawari

Đăng ngày: 08-05-2023 | Lượt xem: 2515
Để tạo ra các sản phẩm hữu ích phục vụ nâng cao độ chính xác của bản tin cảnh báo dông và định lượng mưa trên cơ sở các nguồn số liệu viễn thám, Đài Khí tượng cao không đã nghiên cứu, xây dựng công cụ cảnh báo dông và định lượng mưa trên cơ sở sử dụng tổ hợp các nguồn số liệu ra đa, vệ tinh, định vị sét, mưa bề mặt.

Sau 03 năm thực hiện, sản phẩm đã được tổ chức cài đặt và chạy nghiệp vụ hàng ngày tại Đài Khí tượng cao không để tạo ra các sản phẩm định lượng mưa và cảnh báo dông với độ phân giải chi tiết đến quận, huyện phục vụ cho các cán bộ trực phân tích thông tin tại Đài và đưa các sản phẩm lên Website của Đài để các đơn vị dự báo trực thuộc Tổng cục tham khảo phục vụ nhiệp vụ chuyên môn.

Một số kết quả nổi bật của nghiên cứu

Đề tài đã xây dựng và thực hiện thành công phương pháp giải mã chủng loại ra đa mới của JMA (Nhật Bản) và WRM 100, WRM 200 của Phần Lan, số liệu định vị sét. Tổ hợp được mạng lưới ra đa thời tiết gồm nhiều chủng loại mới;

Đề tài đã nghiên cứu được phương pháp ước lượng và hiệu chỉnh mưa bằng ra đa thời tiết, vệ tinh và mưa bề mặt;

Đề tài đã nghiên cứu được phương pháp xác định bộ chỉ tiêu dông, hệ số hiệu chỉnh mưa cho các khu vực ở Việt Nam;

Đề tài đã nghiên cứu được phương pháp xác định dông, dự đoán đường đi, vị trí vùng mưa, dông thời hạn 0-3 giờ; dự báo mưa bằng phương pháp ngoại suy. Phương pháp tính toán các vectơ chuyển động (vectơ TREC) của các trường phản hồi vô tuyến trong khoảng thời gian ngắn Δt và do đó nó yêu cầu ít nhất trường phản hồi vô tuyến tại 2 bước thời gian liên tục.

Đề tài tiến hành giải mã và trích xuất các sản phẩm ra đa cơ bản và tổ hợp cần thiết, phục vụ các bài toán sử dụng số liệu ra đa bao gồm các sản phẩm: CMAX, HMAX, CAPPI các độ cao khác nhau, ETOPS, BASE, PPI các góc nâng khác nhau…

 Đề tài kế thừa phương pháp ước lượng mưa vệ tinh bằng ANN của các nghiên cứu trước.

Dữ liệu ước lượng mưa ra đa và mưa vệ tinh sau khi được hiệu chỉnh với dữ liệu mưa bề mặt sẽ được hợp nhất với nhau. Phương pháp hợp nhất này có tên gọi là SCM (Successive Correction Method) (Mahani SE và ccs, 2009).

Xây dựng được bộ chỉ tiêu cảnh báo dông, hệ số hiệu chỉnh mưa ra đa trên cơ sở sử dụng số liệu ra đa thời tiết, số liệu định vị sét, vệ tinh Himawari và số liệu mưa bề mặt cho từng khu vực ở Việt Nam: các kết quả đều chỉ ra ngưỡng ETOPS≥ 7km, CMAX ≥40dBZ, HMAX≥5km, CAPP3km≥40dBZ  đối với miền Bắc và miền Nam, CAPP3km≥30dBZ đối với miền Trung.

Bộ hệ số hiệu chỉnh mưa sẽ được cập nhật liên tục theo bước thời gian 10 phút của dữ liệu ước lượng mưa ra đa, vệ tinh và mưa bề mặt để tìm được hệ số hiệu chỉnh động toàn miền cho từng bước thời gian.

Bộ công cụ tính toán, tích hợp và trình diễn các sản phẩm phân tích và cảnh báo định lượng mưa, dông hạn 0-3h trên cơ sở số liệu ra đa thời tiết, số liệu định vị sét, vệ tinh Himawari và số liệu mưa bề mặt dưới dạng bản đồ,  hình ảnh, số liệu

Bộ công cụ tích hợp và tính toán, hiệu chỉnh các sản phẩm phân tích và cảnh báo định lượng mưa, dông thời hạn 0-3 giờ trên cơ sở số liệu ra đa thời tiết, định vị sét, vệ tinh Himawari và số liệu mưa bề mặt

Bộ công cụ trình diễn các sản phẩm phân tích và cảnh báo định lượng mưa, dông thời hạn 0-3 giờ trên cơ sở số liệu ra đa thời tiết, định vị sét, vệ tinh Himawari và số liệu mưa bề mặt

Phần mềm AMO_R là phần mềm tính toán, xử lý số liệu vệ tinh, ra đa, định vị sét, vệ tinh Himawari và mưa bề mặt để cảnh báo dông và định lượng mưa.

Các tính năng của phần mềm giúp người sử dụng tính toán, xử lý số liệu vệ tinh, ra đa, định vị sét, vệ tinh Himawari và mưa bề mặt để cảnh báo dông và định mưa. Đưa ra sản phẩm ảnh dưới định dạng ".png" và sản phẩm dạng file số liệu thời hạn 10 phút, 30 phút, 01 giờ, 03 giờ.

Phần mềm AMO_R

Phần mềm RainAMO VN là phần mềm tích hợp sản phẩm mưa từ vệ tinh và ra đa sau khi đã hiệu chỉnh dựa trên số liệu mưa bề mặt trên khu vực Việt Nam.

Tạo ra sản phẩm bộ bản đồ định lượng mưa từ vệ tinh và ra đa sau khi đã hiệu chỉnh thời lượng từ 0 – 3 giờ. Các tính năng của phần mềm cho phép người sử dụng xem sản phẩm định lượng mưa của ra đa, vệ tinh hoặc tổ hợp giữa ra đa và vệ tinh từ 0 – 3 giờ.  

Giao diện chung của phần mềm tích hợp mưa từ vệ tinh và ra đa sau khi đã hiệu chỉnh dựa trên số liệu mưa bề mặt trên khu vực Việt Nam (RainAMO VN)

Phần mềm RainAMO VN bao gồm các chức năng chính sau: Hiển thị sản phẩm mưa định lượng (Sản phẩm mưa ra đa, Sản phẩm mưa vệ tinh, Sản phẩm mưa hiệu chỉnh, Sản phẩm dự báo mưa định lượng  0-3 giờ). Đồng thời, hỗ trợ người dùng: phóng to, thu nhỏ, thay bản đồ nền, vẽ đa giác để tính diện tích, đo bán kính, đánh dấu vòng tròn, đánh dấu điểm...

Phần mềm LightingAMO VN là phần mềm tích hợp và hiển thị các sản phẩm cảnh báo dông và định vị sét dạng mở có khả năng thay đổi tuỳ chỉnh độ phân giải theo nhu cầu người sử dụng. Các tính năng của phần mềm cảnh báo dông sét cho phép người sử dụng hiển thị và xem các sản phẩm cảnh báo dông, định vị sét và các sản phẩm tích hợp 10 phút 1 lần.

Giao diện phần mềm LightingAMO VN.

Một số hình ảnh sản phẩm của đề tài thường xuyên được cung cấp trên Website của Đài.

Ngay sau khi được nghiệm thu, Bộ công cụ cảnh báo dông và định lượng mưa của đề tài đã được ứng dụng tại Đài khí tượng cao không và sản phẩm cảnh báo dông và định lượng mưa từ 0-3 giờ cũng thường xuyên được cập nhật lên trang Website của Đài tại địa chỉ www.amo.gov.vn để các đơn vị dự báo thời tiết tại Trung ương và địa phương tham khảo phục vụ nghiệp vụ cảnh báo dông và định lượng mưa hàng ngày. Các sản phẩm cảnh báo dông và định lượng mưa của đề tài đã tạo thêm sản phẩm dạng số chi tiết tới quận, huyện để các dự báo viên có thể tham khảo phục vụ cho việc đưa ra quyết định nhanh chóng trong dự báo hạn cực ngắn đối với khu vực quản lý. Các sản phẩm của đề tài như sản phẩm tổ hợp của 10 trạm ra đa thời tiết, ước lượng định lượng mưa, cảnh báo dông sét từ 0- 03 giờ được thường xuyên cập nhật trên Website của Đài Khí tượng cao không và đã thu hút được số lượng người truy cập khá cao, đặc biệt trong các ngày được cảnh báo có hiện tượng thời tiết nguy hiểm như dông, lốc, sét, mưa lớn, bão, ATNĐ…. Theo thống kê trung bình có khoảng 1400 lượt truy cập/ngày, đối với những ngày có mưa lớn hoặc bão, áp thấp nhiệt đới thì lượng truy cập tăng từ 2-4 lần.Như vậy có thể thấy rằng, sản phẩm của Đề tài đã nhận được sự quan tâm của các cán bộ chuyên môn trực thuộc Tổng cục KTTV cũng như các tổ chức, cá nhân khác.

Lượng người truy cập trong ngày và tháng

Đài Khí tượng Cao không

  Ý kiến bạn đọc

Tin tức liên quan: