Đánh giá khí hậu toàn cầu tháng 6/2021; Tháng 6 ấm thứ 5 trong lịch sử (Giai đoạn 1880 đến nay)

1. Tháng 6 ấm thứ 5 trên thế giới; bề mặt đất toàn cầu ấm kỷ lục

Nhiệt độ toàn cầu vào tháng 6 năm 2021 là năm cao thứ năm  của tháng 6 trong kỷ lục National Oceanic and Atmospheric Administration (NOAA) 142 năm trở lại đây, tính từ năm 1880. Nhiệt độ bề mặt toàn cầu tính đến thời điểm hiện tại (từ tháng 1 đến tháng 6) là cao thứ tám trong kỷ lục. Theo bảng Xếp hạng Nhiệt độ kỷ lục Hàng năm Toàn cầu của NOAA National Centers for Environmental Information (NCEI), rất có thể năm 2021 sẽ được xếp hạng trong số 10 năm ấm nhất được ghi nhận.

Trong bản nhận định tháng này, được đưa ra bởi các nhà khoa học tại Trung tâm Thông tin Môi trường Quốc gia của NOAA, là một phần của bộ dịch vụ khí hậu mà NOAA cung cấp cho chính phủ, doanh nghiệp, học viện và công chúng để hỗ trợ việc ra các quyết định sáng suốt.

Hình 1: Bản đồ phân vị nhiệt độ bề mặt đại dương và đất liền tháng 6/2021(cực trị ấm, rất ấm, ấm, xấp xỉ so với trung bình; lạnh, rất lạnh và cực lạnh)

Nhiệt độ bề mặt toàn cầu vào tháng 6 năm 2021 là 1,58° F (0,88° C) trên mức trung bình của thế kỷ 20 là 59,9° F (15,5° C) - tháng 6 ấm nhất thứ năm trong kỷ lục 142 năm. Tháng 6 năm 2021 đánh dấu tháng 6 thứ 45 liên tiếp và tháng thứ 438 liên tiếp có nhiệt độ, ít nhất là trên danh nghĩa, trên mức trung bình của thế kỷ 20.

Nhiệt độ bề mặt chỉ trên đất liền toàn cầu vào tháng 6 năm 2021 cao hơn trung bình 2,56 ° F (1,42° C) và nhiệt độ bề mặt chỉ trên đất liền cao nhất trong tháng 6, vượt qua kỷ lục trước đó được thiết lập vào năm 2019 là 0,20° F (0,11° C). Điều này chủ yếu là do vùng đất Bắc bán cầu rất ấm áp, nơi cũng có nhiệt độ cao nhất trong tháng 6 ở mức cao hơn mức trung bình là 3,04° F (1,69° C).

Nhiệt độ ấm hơn nhiều so với mức trung bình ở các khu vực Bắc Mỹ, Bắc Nam Mỹ, Châu Âu, Châu Phi và khắp các khu vực Châu Á, Thái Bình Dương, Đại Tây Dương và Ấn Độ Dương. Nhiệt độ lạnh hơn mức trung bình ở các khu vực phía bắc Đại Tây Dương, Ấn Độ và phía đông Thái Bình Dương.

Bắc Mỹ có tháng 6 ấm nhất được ghi nhận. Trong tuần cuối cùng của tháng 6, một đợt nắng nóng cực kỳ nguy hiểm và chưa từng có đã ảnh hưởng đến phần lớn vùng tiếp giáp phía Tây Bắc Hoa Kỳ và miền Tây Canada với nhiệt độ tối đa (ban ngày) vượt quá 100° F (38,0° C), không phải là nhiệt độ điển hình cho khu vực.

Nhiệt độ tháng 6 năm 2021 của Châu Phi là cao nhất trong tháng 6 được ghi nhận, vượt qua mức hiện tại là tháng 6 ấm nhất thứ hai được thiết lập vào năm 2020. Ba kỷ lục cuối cùng (2019, 2020 và 2021) là ba kỷ lục ấm nhất.

Châu Âu và Châu Á (gắn liền với năm 2010) có tháng sáu ấm nhất thứ hai trong kỷ lục. Nam Mỹ và Châu Đại Dương cũng có nhiệt độ trên mức trung bình trong tháng Sáu; tuy nhiên, nhiệt độ khởi điểm của họ lại không được xếp hạng trong số 10 ấm nhất được ghi nhận

Hình 2: Nhiệt độ trung bình bề mặt đất và đại dương trong tháng 6/2021

2. Họa động của Bão nhiệt đới

Lưu vực bão Đại Tây Dương có hoạt động bão nhiệt đới trên mức trung bình cho đến nay trong mùa giải này với bốn cơn bão được đặt tên cho đến tháng 6 năm 2021, tương đương với các năm 2012, 2016 và 2020 cho các cơn bão được đặt tên nhiều nhất cho đến tháng 6.

Ở Đông Thái Bình Dương, đã có năm cơn bão được đặt tên trong suốt tháng Sáu. Con số này liên quan đến 7 năm khác, nhiều nhất được ghi nhận trong tháng 6. Lưu vực Tây Thái Bình Dương có các cơn bão được đặt tên gần như bình thường vào tháng Sáu. Trên toàn cầu, đã có chín cơn bão vào tháng Sáu, chỉ còn một cơn bão nữa là đạt được kỷ lục được thiết lập vào năm 1997 và năm 2018.

3. Độ che phủ băng của đại dương Che phủ của đại dương băng

Băng ở biển Bắc Cực mở rộng trung bình 4,14 triệu dặm-về phía quốc gia Nam Mỹ Paraguay - dưới mức trung bình 1981-2010. Đây cũng là mức độ nhỏ nhất trong tháng 6 trong kỷ lục 43 năm, theo phân tích của Trung tâm Dữ liệu Băng tuyết Quốc gia (NSIDC) sử dụng dữ liệu từ NOAA và NASA. Mười vùng băng biển nhỏ nhất trong tháng 6 ở Bắc Cực đã xảy ra kể từ năm 2010.

Băng ở biển Nam Cực mở rộng trong tháng 6 ở mức  độ trên trung bình và mở rộng nhất trong tháng 6 kể từ năm 2015 với 5,2 triệu dặm vuông. Trong tháng, băng biển tăng với tốc độ cao hơn một chút so với mức trung bình.

Hình 3: Mức độ che phủ của băng trong tháng 6 năm 2021 ở Bắc Cực (trái) và Nam Cực (phải).

Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia - Vụ KHCN & HTQT