Báo cáo khí hậu Bắc Cực về băng tan và nhiệt độ

Trên đại dương

Lượng băng biển mất đi vào mùa xuân năm 2020 đặc biệt sớm ở khu vực Biển Đông Siberi và Biển Laptev đã lập mức thấp kỷ lục mới ở Biển Laptev trong tháng Sáu. Mức độ băng trên biển vào cuối mùa hè năm 2020 là thấp thứ hai trong kỷ lục vệ tinh 42 năm qua với năm 2012 là ít kỷ lục.

Nhiệt độ bề mặt biển tháng 8 trung bình vào năm 2020 ấm hơn khoảng 1-3°C so với nhiệt độ trung bình giai đoạn 1982-2010 trên hầu hết Bắc Băng Dương, với nhiệt độ đặc biệt ấm áp ở các biển Laptev và Kara trùng hợp với việc băng biển mất sớm ở khu vực này. Trong tháng 7 và tháng 8 năm 2020, nhiệt độ trong khu vực ở Biển Laptev cao hơn xấp xỉ 2 lần vào tháng 7 và cao hơn khoảng 6 lần vào tháng 8 so với mức trung bình hàng tháng tương ứng.

Thống kê lượng băng biển ở Bắc Cực năm 2020 và sự thay đổi trong 40 năm (1978-2018)

Cá voi đầu cong là nguồn tài nguyên chính của người dân bản địa ven biển trong nhiều thiên niên kỷ và thích nghi độc đáo với hệ sinh thái biển Bắc Cực. Quy mô dân số Bắc Cực ở Thái Bình Dương đã tăng lên trong 30 năm qua có thể là do sự gia tăng sản lượng đánh bắt ở đại dương và sự vận chuyển về phía bắc của các loài động vật phù du mà chúng ăn.

Sự thay đổi nhiệt độ không khí, bão, băng biển và điều kiện đại dương đã kết hợp làm tăng tỷ lệ xói mòn băng vĩnh cửu ven biển, ở các khu vực có tỷ lệ cư dân Bắc Cực sinh sống cao và các hoạt động công nghiệp, thương mại, du lịch và quân sự đang mở rộng.

Trên đất liền

Nhiệt độ không khí trên mặt đất trung bình hàng năm ở Bắc Cực đo được trong khoảng thời gian từ tháng 10 năm 2019 đến tháng 9 năm 2020 là nhiệt độ ấm thứ hai kể từ khi việc ghi chép bắt đầu vào năm 1900 và đã dẫn đến một loạt các tác động trên các hệ sinh thái Bắc Cực trong năm.

Chín trong số 10 năm qua đã chứng kiến ​​nhiệt độ không khí tăng ít nhất là 1°C (tương đương 2,2°F) so với mức trung bình giai đoạn 1981-2010. Nhiệt độ Bắc Cực trong sáu năm qua đều vượt mức kỷ lục trước đó. Nhiệt độ không khí mùa xuân ấm áp đặc biệt trên khắp Siberia dẫn đến mức độ phủ tuyết vào tháng 6 thấp kỷ lục trên khắp Bắc Cực Á-Âu, theo quan sát trong 54 năm qua.

Thống kê nhiệt độ ở Bắc cực so với nhiệt độ trung bình toàn cầu năm 2020

Cháy rừng cực mạnh vào năm 2020 ở Cộng hòa Sakha, miền bắc nước Nga trùng hợp với nhiệt độ không khí ấm áp vô song và lượng tuyết mất kỷ lục trong khu vực. Kể từ năm 2016, xu hướng độ xanh của lãnh nguyên đã phân hóa mạnh theo châu lục, giảm mạnh ở Bắc Mỹ nhưng vẫn ở trên mức trung bình dài hạn ở Âu-Á.

Từ tháng 9 năm 2019 đến tháng 8 năm 2020, Dải băng Greenland đã trải qua lượng băng mất đi nhiều hơn mức trung bình 1981-2010 nhưng về cơ bản thấp hơn mức kỷ lục 2018/19. Các sông băng và các tảng băng bên ngoài Greenland tiếp tục xu hướng mất băng đáng kể, phần lớn là do mất băng từ Alaska và Bắc Cực Canada.

Tiến bộ khoa học công nghệ

Những tiến bộ trong việc tích hợp các mô hình và quan sát đã nâng cao kỹ năng và tiện ích của việc dự đoán băng biển ở Bắc Cực về các khoảng thời gian theo mùa đến thập kỷ và thế kỷ.

Các trạm bổ sung quan trọng cho hệ thống Mạng lưới quan sát Bắc Cực (AON) và các sản phẩm dữ liệu cũng như những tiến bộ trong hiểu biết ở cấp độ quy trình đã cải thiện chất lượng và khả năng truy cập của thông tin được sử dụng để tạo ra Báo cáo Bắc Cực.

Dự án Đài quan sát trôi dạt đa ngành độc đáo dành cho Nghiên cứu Khí hậu Bắc Cực (MOSAiC) đã kết thúc một chuyến thám hiểm mang tính lịch sử và quốc tế, kéo dài hàng năm vào lớp băng ở Bắc Cực vào tháng 9/2020, đã thu thập một bộ dữ liệu kế thừa nhằm nâng cao hiểu biết, mô hình hóa và dự đoán về sự thay đổi môi trường ở Bắc Cực. Việc khai trương Đài quan sát NOAA Barrow mới, gần Utqiaġvik, Alaska, cho phép tiếp tục quan sát tại chỗ khí quyển và mặt đất trong gần nửa thế kỷ tiếp theo.

Biên dịch: Thanh Tâm

Link: https://public.wmo.int/en/media/news/arctic-report-card-confirms-climate-change-disruption