Ninh Bình: Ngăn chặn nạn săn bắt chim hoang dã, bảo vệ đa dạng sinh học

Nguy cơ mất môi trường sống

Được thiên nhiên ưu đãi, vùng ven biển Kim Sơn một phần nằm trong vùng sinh thái các tỉnh đồng bằng sông Hồng rộng lớn, trù phú, sinh động với diện tích trên 100.000ha, được UNESCO công nhận là Khu dự trữ sinh quyển thế giới. Với hệ sinh thái, đa dạng sinh học đã đưa vùng ven biển Kim Sơn trở thành bộ phận quan trọng, là vùng đệm và vùng chuyển tiếp của khu dự trữ sinh quyển thế giới đất ngập nước ven biển liên tỉnh châu thổ sông Hồng. Những cánh rừng ngập mặn trải dài, những đầm lầy, bãi bồi và dải cát dọc theo các cửa sông của Kim Sơn là bến đỗ và là nơi cư trú của 200 loài chim cư trú, trong đó có nhiều loài quý hiếm đã được ghi vào sách đỏ thế giới.

Giăng lưới bắt chim đe dọa nguy cơ tuyệt chủng của các loài chim và ảnh hưởng đến đa dạng sinh học, môi trường sinh thái

Thế nhưng hiện nay, nơi cư trú của các loài chim đang bị đe dọa bởi nguy cơ mất môi trường sống. Đặc biệt, nhiều khu rừng, bãi cỏ đã biến mất bởi sự gia tăng dân số dẫn đến việc lấn chiếm đất nông nghiệp và đất xây dựng. Bên cạnh đó, nhu cầu và sở thích ăn thịt các loài chim hoang dã dẫn đến tình trạng săn bắn tận diệt các loài chim hoang dã và chim di cư.

Các hình thức bẫy, bắt chim chủ yếu được sử dụng là bẫy mồi bắt chim, giăng lưới, phát loa giả tiếng gọi chim, rải những con cò giả được làm bằng xốp hoặc buộc chân cò, vạc thật và các các dụng cụ khác để bẫy chim…Điều này đe dọa nguy cơ tuyệt chủng của các loài chim và ảnh hưởng đến đa dạng sinh học, môi trường sinh thái.

Theo ghi nhận của phóng viên, tình trạng người dân tự ý săn, bẫy bắt, mua bán các loài chim hoang dã trên địa bàn huyện Kim Sơn có chiều hướng gia tăng trong khoảng thời gian từ tháng 8 đến tháng 11, nhất là tại khu vực ven rừng ở đê Bình Minh 3, gây ảnh hưởng trực tiếp đến sự sinh trưởng và phát triển của một số loài chim hoang dã, làm mất cân bằng sinh thái, phá hoại cảnh quan môi trường… Những đối tượng săn bắt thường bẫy được khá nhiều cò, vạc; sau đó đem bán cho khách qua đường hoặc tại các chợ, các nhà hàng trên địa bàn.

Hạt Kiểm lâm huyện Kim Sơn cho biết, thực trạng săn, bẫy bắt, mua bán các loài chim hoang dã đã diễn ra từ lâu. Mặc dù đơn vị đã phối hợp với các lực lượng chức năng, chính quyền địa phương tăng cường tuyên truyền, vận động cũng như kiểm tra, xử lý các hành vi vi phạm; tuy nhiên do lực lượng mỏng, địa bàn rộng, nên không thể tổ chức kiểm tra thường xuyên, liên tục.

Trong khi đó, người dân thường lén lút hoạt động vào sáng sớm và ngụy trang các bẫy chim rất khó phát hiện; hoặc khi phát hiện được thì không bắt được người vi phạm để xử lý, bởi các lưới bẫy được cắm cố định, không có người coi giữ thường xuyên. Nên đến nay tình trạng săn bắt chim hoang dã trên địa bàn tuy đã giảm nhưng chưa giải quyết được dứt điểm.

Tăng cường kiểm tra, xử lý

Để khắc phục tình trạng người dân săn bắt, nhằm quản lý và bảo vệ tốt các loài chim hoang dã, thời gian qua, UBND huyện Kim Sơn đã liên tục có những văn bản chỉ đạo các đơn vị chức năng, UBND các xã, thị trấn tăng cường công tác quản lý, bảo vệ các loài động vật hoang dã, chim hoang dã trên địa bàn huyện.

Trong đó, tập trung các giải pháp đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao nhận thức cho cán bộ và nhân dân về tầm quan trọng của việc bảo vệ, bảo tồn các loài động vật hoang dã, chim hoang dã đặc biệt các loài nguy cấp, quý hiếm.

Đồng thời, phân công lực lượng rà soát, nắm tình hình và kiểm tra, xử lý các nhà hàng, cơ sở kinh doanh, tàng trữ, giết mổ, sử dụng trái phép các loài động vật hoang dã, chim hoang dã và các sản phẩm của chúng trên địa bàn. Tổ chức truy quét các tụ điểm mua bán, săn bắt và triển khai các biện pháp quản lý, bảo vệ các động vật hoang dã, loài chim hoang dã.

Các lực lượng chức năng phối hợp kiểm tra, xử lý các hành vi bẫy, bắt chim hoang dã trái phép trên địa bàn huyện Kim Sơn

Bên cạnh đó, các lực lượng chức năng trên địa bàn đã tích cực tham gia ngăn chặn, xử lý các hành vi săn, bẫy, bắt chim hoang dã trái phép. Ngay từ trước thời điểm vào mùa chim di trú, Hạt Kiểm lâm đã phối hợp với các lực lượng chức năng thường xuyên tuyên truyền đến cộng đồng dân cư trên địa bàn huyện; đặc biệt là các hộ, cá nhân sống gần rừng, ven rừng và trên địa bàn một số xã trọng điểm, đồng thời yêu cầu ký cam kết không săn, bẫy, bắt, nuôi nhốt, giết mổ, kinh doanh các loại chim hoang dã. Thường xuyên kết hợp việc kiểm tra, nắm bắt tình hình săn, bẫy chim với công tác tuần tra bảo vệ rừng.

Qua công tác rà soát, nắm tình hình, đơn vị đã nắm được thông tin một số đối tượng thường xuyên thực hiện hành vi săn, bắt chim trời trên địa bàn và đã nhắc nhở, xử lý. Nhằm phát hiện kịp thời các hành vi vi phạm, đơn vị đã phối hợp với các lực lượng tăng cường tổ chức kiểm tra đột xuất vào các giờ cao điểm, thường là vào buổi sáng sớm tại khu vực bãi bồi ven biển, rừng phòng hộ.

Ngoài ra, huyện Kim Sơn cũng chỉ đạo các ngành chức năng, các địa phương ven biển, các chủ rừng tăng cường tuyền truyền thực hiện tốt tác quản lý, bảo vệ rừng ngập mặn ven biển, tăng cường “trồng cây, gây rừng” để tạo môi trường sinh thái và là “bến đỗ” an toàn cho các loài chim cư trú, di trú.

Bảo vệ các loài chim hoang dã chính là bảo vệ sự đa dạng sinh học của tự nhiên, góp phần cân bằng hệ sinh thái môi trường, nâng cao chất lượng cuộc sống. Do vậy, để giải quyết triệt để tình trạng này, cần có sự vào cuộc quyết liệt hơn nữa của chính quyền địa phương từ kiểm soát hoạt động săn, bẫy, bắt chim hoang dã đến các cửa hàng kinh doanh dịch vụ ăn uống cũng như nâng cao nhận thức của cộng đồng dân cư.

Trong tháng 11/2021, Hạt Kiểm lâm huyện Kim Sơn đã phối hợp với Công an huyện, phòng Cảnh sát môi trường, Công an tỉnh, Đồn Biên phòng Kim Sơn kiểm tra, phát hiện và tháo dỡ hàng chục bẫy chim tại khu vực ngoài đê Bình Minh 3, thuộc địa phận xã Kim Đông, tịch thu trên 500m lưới cùng các dụng cụ, thiết bị bẫy, săn bắt chim tự nhiên trên địa bàn, thực hiện phóng sinh cho hàng chục cá thể cò, vạc về với thiên nhiên. Đã lập hồ sơ xử lý vi phạm hành chính 2 trường hợp đối với hành vi săn, bẫy, bắt chim hoang dã trái phép.