Giới thiệu ra đa di động băng sóng X và những ứng dụng

Năm 2020, Đài Khí tượng cao không đã triển khai nhiệm vụ của Dự án “Tăng cường năng lực nghiên cứu khoa học trái đất của Trung tâm hỗ trợ dự báo khu vực Đông Nam Á”. Cụ thể đã lắp đặt Hệ thống ra đa thời tiết di động phục vụ quan trắc, thu thập số liệu tăng cường cho mạng lưới ra đa thời tiết cố định hiện có tại tỉnh Hòa Bình. Đây là Ra đa di động băng sóng X do hãng ELDES của ITALY sản xuất.

Hình 1. Ảnh ra đa di động băng sóng X

Một số ưu điểm của ra đa băng sóng X phân cực đơn:

• Có thể cài đặt cố định hoặc di động
• Giám sát thời gian thực trên một phạm vi lớn khu vực
• Phát hiện các hiện tượng mưa, mưa đá và tuyết
• Phục vụ dự báo, nghiên cứu khoa học, thủy văn, lũ lụt và quản lý tài nguyên nước
• Dữ liệu đáng tin cậy, thích ứng hệ thống thông tin liên lạc
• Phủ rộng khoảng trống của các ra đa băng tần S, C trên mạng lưới
• Phạm vi phủ sóng tối đa 108 km
• Có thể điều khiển từ xa
• Giải pháp chi phí thấp

Hình 2. Kích thước anten các lại ra đa băng sóng khác nhau

Một số sản phẩm cơ bản:

• PPI-Z (Reflectivity Palan Position Indicator): Sản phẩm mặt quét khối
• RHI (Range Height Indicator): Sản phẩm hiển thị mặt cắt thẳng đứng
• VMI (Vertical Maximum Indicator): Sản phẩm PHVT cực đại theo cột
• CPI (Constant Altidude): Cường độ PHVT tại độ cao cố định
• SRI (Surface Rainfall Intensity): Cường độ mưa
• SRT (Surface Rainfall Total): Tổng lượng mưa

Hình 3. Một ví dụ minh hoạ sản phẩm VMI trên phần mềm DataView

Hình 4. Sản phẩm RHI trên phần mềm DataView quan trắc tại Hòa Bình vào lúc 7h17 ngày 21/11/2020 tại góc 180 độ

Ra đa đi động băng sóng X đã được thử nghiệm thành công sẵn sàng phục vụ các nghiên cứu bắt đầu từ năm 2021. Ra đa này sẽ thu thập dữ liệu kết hợp với các ra đa khác để bổ sung vào các vùng dữ liệu bị thiếu do che khuất, đồng thời hướng đến vùng gây mưa tác động đến vùng hồ thủy điện Hòa Bình. Đặc biệt với tính năng di động, ra đa băng sóng X có thể dễ dàng triển khai quan trắc trong thời gian ngắn, phục vụ hiệu quả công tác khảo sát cũng như các nghiên cứu chi tiết khác.

Đài Khí tượng cao không

Tác giả: Nguyễn Trung Hiếu-Hoàng Minh Toán

Vụ KHCN tổng hợp