Sông Tô Lịch có chiều dài khoảng 14km, toàn tuyến sông có hơn 280 cửa xả nước thải. Ước tính, sông Tô Lịch chịu 150.000 mét khối xả thải ngày đêm. Đây được xem là một trong những nguyên nhân khiến con sông bị “bức tử“. Ảnh: Khánh Huy
Tuy nhiên, ngoài nguyên nhân khách quan còn có nguyên nhân chủ quan là sự vào cuộc thiếu quyết liệt, chưa sâu sát của một số cấp ủy, chính quyền, các cơ quan chuyên môn của TP; dẫn đến hệ thống thoát nước của TP vẫn chưa được hoàn chỉnh; việc đầu tư xây dựng theo quy hoạch còn thiếu đồng bộ.
Quy hoạch hệ thống thủy lợi và quy hoạch thoát nước đô thị của TP Hà Nội đã được các cấp có thẩm quyền phê duyệt trong giai đoạn 2009-2013, nhưng việc đầu tư các công trình tiêu, thoát nước đô thị và nông thôn của TP theo quy hoạch còn rất chậm.
Bên cạnh đó, sông Nhuệ và một số con sông khác trên địa bàn TP chưa được cải tạo, nạo vét, kè sông và việc lấp hồ ao để xây dựng các dự án cũng là một trong những nguyên nhân chủ yếu gây ra tình trạng úng ngập thời gian qua.
Đối với hệ thống xử lý nước thải, theo Bí thư Thành ủy Hà Nội, tổng công suất của các nhà máy đang hoạt động theo báo cáo chỉ chiếm khoảng 28,8% khối lượng nước thải cần xử lý. Tỷ lệ này còn thấp so với mục tiêu nước thải được xử lý trên địa bàn TP đến năm 2020 (60%) theo quy định tại Quyết định số 1659 ngày 7/11/2012 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Chương trình phát triển đô thị quốc gia giai đoạn 2012-2020. Nguyên nhân chủ yếu là do nhiều dự án chưa được đầu tư theo quy hoạch hoặc đã được đầu tư nhưng tiến độ rất chậm và thiếu đồng bộ.
Bí thư Thành ủy Hà Nội Đinh Tiến Dũng nêu rõ, cùng với việc tán thành với báo cáo công tác tiêu thoát nước, giải pháp chống úng ngập trên địa bàn TP Hà Nội, Ban Chấp hành Đảng bộ TP giao Ban Cán sự đảng UBND TP chỉ đạo các sở, ngành, cơ quan, đơn vị, địa phương của TP khẩn trương thực hiện 4 nhiệm vụ chủ yếu. TP cần phải rà soát, đánh giá sự phù hợp của các quy hoạch thủy lợi đối với sự phát triển của Thủ đô trong giai đoạn hiện nay; đặc biệt là khu vực các huyện được định hướng sẽ phát triển thành quận và TP trực thuộc Thủ đô. Trên cơ sở đó, nghiên cứu, đề xuất việc điều chỉnh quy hoạch hệ thống thủy lợi, quy hoạch thoát nước đô thị và nông thôn của TP Hà Nội, bảo đảm phù hợp, đồng bộ và hiệu quả.
Đồng thời, Hà Nội phải khẩn trương rà soát, đẩy nhanh tiến độ đầu tư xây dựng hệ thống thoát nước đô thị theo quy hoạch và các dự án công viên cây xanh có hồ điều hòa, đã được phê duyệt trên địa bàn TP; nghiên cứu việc nạo vét các hồ nước trên địa bàn, để tăng khả năng chứa nước, phục vụ việc thoát nước đô thị; đặc biệt là tại địa bàn các quận, huyện có nhiều khu đô thị mới và các khu vực có mật độ dân cư cao như các quận Cầu Giấy, Hà Đông, Hoàng Mai, Thanh Xuân...
Trước mắt, UBND TP, các sở, ngành liên quan của TP cần khẩn trương tháo gỡ, giải quyết dứt điểm các khó khăn, vướng mắc liên quan đến tuyến kênh La Khê theo quy định hiện hành, sớm triển khai phần còn lại của dự án, bảo đảm trạm bơm tiêu Yên Nghĩa được vận hành 100% công suất, phát huy hiệu quả trong tiêu thoát úng ngập cho lưu vực của dự án.
Đối với khu vực nông thôn, Bí thư Hà Nội nêu rõ yêu cầu cần sớm có giải pháp nạo vét, khơi thông, xử lý ô nhiễm nguồn nước; làm “sống lại” sông Tô Lịch, sông Tích, sông Nhuệ và sông Đáy để tăng khả năng lưu thoát nước trong mùa mưa và khi xảy ra lũ lụt; đặc biệt là tại khu vực các huyện Chương Mỹ, Mỹ Đức...
Quán triệt nguyên tắc không lấp hồ, ao hiện có để thực hiện các dự án đầu tư khu đô thị, khu nhà ở, khu cụm công nghiệp...; đồng thời, khuyến khích các nhà đầu tư, địa phương xây dựng các khu công viên cây xanh có hồ điều hòa để tăng khả năng tiêu thoát nước đô thị khi xảy ra mưa lớn.
Nhiều năm qua ở Thủ đô, các dòng sông như Tô Lịch, sông Tích, sông Nhuệ và sông Đáy luôn ở mức độ ô nhiễm trầm trọng. Dòng nước tại các sông đều bốc mùi nồng nặc, đen kịt, khẩu độ dòng chảy bị thu hẹp, ảnh hưởng rất nhiều đến cuộc sống sinh hoạt của người dân xung quanh. Trước quyết tâm của lãnh đạo TP Hà Nội sớm hồi sinh các con sông này để tăng khả năng thoát nước vào mùa mưa lũ. Người dân rất mong các sở, ngành, cơ quan, đơn vị, địa phương của TP khẩn trương rà soát, đánh giá, cần sớm có giải pháp nạo vét, khơi thông, xử lý ô nhiễm nguồn nước. Bởi hiện trạng 4 dòng sông nêu trên đã trở thành những dòng sông chết từ rất lâu luôn trong tình trạng ô nhiễm nặng, nước đặc quánh, đen kịt, bốc mùi...
Theo thống kê của cơ quan chức năng, mỗi ngày khoảng hơn 150.000 m³ nước thải sinh hoạt và nước thải công nghiệp chưa qua xử lý qua hơn 300 cống xả thải, xả trực tiếp xuống sông Tô Lịch. Theo quan trắc của Tổng cục Môi trường (Bộ Tài nguyên và Môi trường), nhiều thời điểm, sông Nhuệ-Đáy có chất lượng môi trường nước kém nhất trong năm lưu vực sông ở miền Bắc. Bên cạnh nguy cơ mắc các bệnh hô hấp, dân gần bờ sông cũng rất dễ bị sốt xuất huyết hoặc các bệnh truyền nhiễm khác do ruồi, muỗi gây ra.
Hi vọng lần này, với sự vào cuộc quyết liệt của các cấp ngành của TP, việc quan lý, kiểm soát nguồn thải, khắc phục và cải thiện chất lượng nước trên lưu vực sông cùng với cơ chế về tài chính cho việc triển khai thực hiện; đặc biệt, cần xử lý triệt để 100% cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, phối hợp giải quyết các vấn đề môi trường liên vùng, liên tỉnh… sẽ được giải quyết triệt để.
Ban Mai
.png)
.png)
.png)
.jpg)
