Nước nhiễm mặn, hàng nghìn hộ dân thiếu nước sinh hoạt
Hơn nửa tháng nay, nguồn nước thô tại cửa thu Nhà máy nước Cầu Đỏ - nơi đang cung cấp hơn 80% lượng nước ngọt cho thành phố Đà Nẵng có thời điểm bị nhiễm mặn cao gấp 8 lần quy định. Tổng giám đốc Cty CP Cấp nước Đà Nẵng (Dawaco) cho biết lượng nước sạch cấp vào mạng lưới có thời điểm giảm 70.000m3/ngày, dẫn đến nước cấp cho hàng nghìn hộ dân ở khu vực cuối nguồn thuộc quận Ngũ Hành Sơn, Sơn Trà, Liên Chiểu rất yếu. Chị Nguyễn Hạnh – người dân quận Sơn Trà cho biết, cứ đến thời điểm giữa trưa và tối là nhà hứng từng giọt nước: “Nhà tôi không dùng bể nên mỗi khi thành phố thiếu nước là phải chịu cảnh lấy xô chậu hứng ngày đêm để dùng dần, rất bất tiện”.
Trước tình trạng này, để đảm bảo nguồn nước thô cho Nhà máy nước Cầu Đỏ và sân bay, Dawaco phải kết hợp việc lấy nước tại cửa thu Cầu Đỏ và bơm nước thô từ trạm bơm phòng mặn An Trạch. Tuy nhiên công suất của trạm bơm chỉ đáp ứng 70% công suất cấp nước hiện nay. Nguồn nước chảy về Đà Nẵng phụ thuộc vào ba hồ thuỷ điện A Vương, sông Bung 4, Đak Mi4 (Quảng Nam). Tuy nhiên do khô hạn kéo dài nên hiện nay thuỷ điện A Vương và sông Bung 4 đã xuống dưới mực nước chết khiến các thuỷ điện không phát điện nổi, cũng không thể xả nước về hạ du. Riêng hồ Đak Mi4 cao hơn mực nước chết 5 mét nhưng hồ lại vận hành theo Quy trình vận hành liên hồ chứa lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn theo chế độ mùa lũ. Dù hồ Đak Mi4 đang xả nước 3m3/s nhưng lượng nước này là không đủ đẩy mặn cho Nhà máy nước Cầu Đỏ.
Nguồn nước bị nhiễm mặn khiến Đà Nẵng thiếu nước sinh hoạt. Ảnh: TT
Đáng nói, đây không phải là năm đầu tiên Đà Nẵng bị hạn mặn gây thiếu nước sạch. Từ năm 2010 đến nay, cứ đến mùa nắng, người dân Đà Nẵng lại phản ánh lên công ty nước về tình trạng thiếu nước sinh hoạt nhưng phía công ty cũng “bó tay".
Xin nước đẩy mặn
Trước tình trạng thiếu nước sinh hoạt của hàng nghìn người dân Đà Nẵng, ngày 11.9 vừa qua, Sở NNPTNT Đà Nẵng đã đề nghị đề nghị UBND TP có văn bản gửi Bộ TNMT, UBND tỉnh Quảng Nam để “xin nước” đẩy mặn. Ngay sau đó, Bộ TNMT có công văn yêu cầu thủy điện Đak Mi 4 tăng lưu lượng nước xả về hạ du sông Vu Gia qua cống xả đáy từ 3m3/s như hiện nay lên 12 m3/s. Thêm vào đó, các thủy điện A Vương và Sông Bung 4 cũng phải thường xuyên và tăng cường việc phát điện, xả nước về hạ du nhằm đẩy mặn tại sông Cầu Đỏ.
Nhìn nhận về quy trình vận hành liên hồ chứa hiện nay đã bộc lộ một số vấn đề tồn tại, không phù hợp với thực tế, ông Hoàng Thanh Hoà, Phó Giám đốc Sở NNPTNT Đà Nẵng cho rằng, Bộ TNMT cần sớm nghiên cứu điều chỉnh theo hướng điều phối nguồn nước xả hợp lý trong mùa cạn và mùa lũ. Đặc biệt là việc vận hành các hồ theo mùa lũ, thời gian áp dụng quy trình cần căn cứ vào thực tế chứ không nên cố định từ ngày 1.9 hàng năm. Còn về lâu dài, tỉnh Quảng Nam và Bộ TNMT cần điều chỉnh lại dòng chảy tại một số tuyến sông ở Quảng Huế và Vĩnh Điện để tăng lượng nước về sông Vu Gia, nhằm đẩy mặn cho Đà Nẵng.