Áp dụng chỉ số aki để dự báo mưa cho khu vực thành phố Hồ Chí Minh - Bản tin KHCN&HTQT Quý II năm 2019

Cục khí tượng Hàn Quốc (KMA) đã phát triển một chỉ số bất ổn định khí quyển phản ánh khí hậu mùa hè ở Hàn Quốc, chỉ số AKI (Advanced Korean-unstable Index), được tính toán theo công thức sau:

AKI (KI + KIu + WS + 925Td)  = (T850-T500)+Td850-(T700-Td700)  + (T700-T300)+Td700-(T500-Td500)  + root(A²+B²–A·B·COS(θ))  + Td925

(A:500w/s ,B:850w/s, θ:RADIANS)

 - Tại Hàn Quốc đã sử dụng dữ liệu từ các trạm thám không vô tuyến (4 điểm).

Kết quả cho thấy chỉ số AKI cải thiện hiệu suất dự báo mưa so hẳn so với chỉ số K.

Ưu điểm của nghiên cứu phía Hàn Quốc vì có hệ thống quan trắc dày đặc và đủ chủng loại, nên rất thuận lợi cho việc nghiên cứu, thử nghiệm và đánh giá, quanh vùng nghiên cứu họ sử dụng số liệu của 7 trạm thám không vô tuyến, với 4 lần quan trắc/ ngày

-Phân tích 2163 trường hợp mưa từ 2003-2012, từ tháng 6-9, khoảng thời gian 6 giờ/ngày.

Tham khảo nghiên cứu chỉ số AKI của Hàn Quốc, chúng tôi thử nghiệm áp dụng chỉ số AKI để dự báo mưa cho khu vực thành phố Hồ Chí Minh

• Số liệu thám không vô tuyến tại trạm Tân Sơn Hòa, từ năm 2016-2018. Bắt đầu từ tháng 4 đến tháng 10
• Số liệu mưa ngày tại trạm TSH, Số liệu mưa ngày từ năm 2016-2018, bắt đầu từ tháng 4 đến tháng 10. Như vậy có khoảng 800 trường hợp được phân tích trong 3 năm

Đánh giá kết quả và thảo luận

• Những tháng mùa khô, hoặc tiền mùa mưa nhưng không có mưa Bất ổn định
• khí quyển thấp, giá trị AKI dưới 100.
• Trong những tháng mùa mưa giá trị AKI trên 100, nhưng ở Tp.HCM giá trị AKI chủ yếu dao động từ 100-120. Số trường hợp trên 120 rất ít.
• AKI trên 100 có xác suất cho mưa cao, và xác xuất có mưa tăng khi AKI tăng từ 100 đến 120. Trong đó AKI ngưỡng 110-120 cho xác suất có mưa cao nhất, đạt 74%.

Gía trị AKI trên 120 rất ít xuất hiện và xác xuất xuất hiện mưa ở ngưỡng trên 130 cũng không cao, ngược kết quả của KMA là AKI càng tăng, xác xuất mưa càng lớn????

Như vậy chỉ số AKI áp dụng dự báo mưa cho thành phố Hồ Chí Minh chưa thực sự phù hợp, chúng tôi sẽ tiếp tục nghiên cứu, phân tích chuỗi số liệu dài hơn, mặt khác có thể thiếu obs quan trắc 13 giờ (06Z) nên sự mô tả đối lưu chưa được tốt. Vì mưa, dông tại thành phố Hồ Chí Minh thường xuyên xảy ra vào thời điểm chiều tối. Bản chất của chỉ số AKI phản ánh khá đầy đủ những biến đổi vật lý mây trong tầng khí quyển, rất cần được nghiên cứu sâu hơn.     

Tác giả: Kiều Thị Thúy, Lê Đình Quyết -  Đài Khí tượng thủy văn khu vực Nam Bộ

Vụ KHQT (Tổng hợp)